آریا بانو - به آسانی می‌توان ادعا کرد که در زمان بروز بحران های اقتصادی نقش کارآفرینان بسیار حیاتی و مهم می‌باشد. اما شاید جای سوال باشد که چه عواملی وجود کارآفرینان را در بحران ها و رکودهای اقتصادی به امری ضروری بدل می‌سازد؟ کارآفرینان به دلیل توانایی و مهارت هایی که در زمینه نوآوری، خلاقیت، ریسک پذیری، بازاریابی و اشتغالزایی دارند قادرند در مقایسه با دیگر عاملین تجاری با سرعت بیشتری وضعیت اقتصادی را سر‌ و سامان بخشند. اساسا برخورداری از روحیه کارآفرینی یکی از مهمترین منابع مورد نیاز برای احیای اقتصادی به شمار می‌رود. در شرایطی که یک شرکت یا حتی کشور با افول اقتصادی روبرو می‌شود و برنامه‌ای از پیش تعیین شده برای مواجهه با مشکلات متعدد پیش روی خود ندارد کارآفرین وارد عمل می‌شود. او با تلاش کارآفرینانه خود، شرایط را طوری رقم می‌زند تا با تغییرات پرسرعت جهان وفق یابد.
حقیقتی که بسیاری از آن غافلند این است که داشتن طرح تجاری تنها حکم نوک کوه یخ را دارد. آنچه در زیر آب قرار دارد و از دیده عموم پنهان است مرحله بعدی، یعنی اجرای این طرح تجاری است. این مرحله با بازاریابی و فروش محصولات و خدمات، مدیریت امور مالی، ثبت گزارشهای کاری، شبکه‌سازی و ایجاد کمپین‌های روابط عمومی و بازاریابی همراه می‌باشد. این مهارتهای چالش برانگیز مختص به کارآفرینانی هستند که هرچند ایده‌های ناب و خلاقانه‌ای دارند اما برای پیشبرد روزانه اهداف تجاری خود نیاز به آموزش کافی دارند.

نقش کارآفرینان در بهبود شرایط اقتصادی در زمان بحران به قدری مهم و حیاتی است که به ندرت می‌توان جایگزین مناسبی برای آنان پیدا کرد. لذا لازم است که کشورها و جوامع مختلف با ارائه منابع و حمایت لازم از کارآفرینان شرایط را به گونه‌ای رقم بزنند که در زمان بروز اتفاقات ناگوار اقتصادی، این افراد قادر به چاره گشایی بوده و بتوانند رشد اقتصادی را مجددا به جامعه خود هدیه نمایند. بنابراین جوامعی که چنین حمایتی را در اختیار قشر کارآفرین قرار می‌دهد در واقع خود را بیمه حوادث اقتصادی کرده است.
آیا بحران های اقتصادی لزوما بد هستند؟
اگر از ذهن کارآفرینی برخوردار باشید قطعا پاسخ شما به این سوال منفی است. چرا که یک کارآفرین حتی‌الامکان در تلاش است تا با شنا کردن در خلاف جریان رود و رسیدن به مقصد مورد نظر تمایز خود را به رخ دیگران بکشد. برای یک کارآفرین زیرک و متمایز شرایط بد اقتصادی می‌تواند سرمنشا اتفاقات خوش اقتصادی باشد. تنها کافیست در هر شرایطی نیاز اصلی جامعه را شناسایی کرده و در صدد رفع آن برآید. به طور مثال وقتی همه از ورشکستگی ناگهانی، کاسه چه کنم چه کنم دست گرفته‌اند و اشک می‌ریزند یک کارآفرین نمونه به فکر تولید دستمال کاغذی است.
استراتژی های کارآفرینان در دوره بحران اقتصادی
به طور کلی اگر کارآفرینی علاوه بر اهداف کوتاه مدت، اهداف درازمدت نیز در سر داشته باشد خواه ناخواه می‌پذیرد که وقوع اتفاقات غیرمترقبه امریست بس اجتناب ناپذیر. بنابراین وی با کسب آموزش ها و مهارت های کافی، خود را از پیش برای روبرویی با این بحران ها آماده می‌سازد. از جمله استراتژی‌هایی که در دوران بحران اقتصادی به کمک کارآفرینان می‌آید عبارتند از:
1. علم ارقام

بسیاری از کارآفرینان و صاحبین مشاغل، به ویژه آنهایی که فاقد سواد مالی کافی هستند اطلاعات مالی چندانی در زمینه شغلی خود ندارند. حال آنکه یک کارآفرین موفق باید در وهله اول از اطلاعات مالی مربوط به کسب و کار خود آگاهی کامل داشته باشد. این اطلاعات شامل میزان سود و زیان، بودجه، روش افزایش یا کاهش هزینه‌ها و … می‌باشند. علم اعداد در کارآفرینی حکم داشبورد ماشین را دارد. چطور می‌توانید بدون مشاهده اطلاعات موجود روی داشبورد اتومبیلتان به سلامتی رانندگی کنید؟ بنابراین برای اتخاذ بهترین استراتژی برای پیاده سازی در زمان بحران اقتصادی لازم است که از چم و خم مالی کسب و کار خود اطلاعات کافی داشته باشید.
2. مدیریت زمان

زمان برای کارآفرین یک سرمایه همیشگی به حساب می‌آید. چه بسا در دوران بحران مالی این سرمایه بسیار حیاتی‌تر نیز خواهد شد. به طور کلی لازم است که به عنوان یک کارآفرین 70درصد زمان خود را صرف پیشبرد و توسعه کسب و کارتان نمایید. بدین ترتیب شما همیشه زمان کافی خواهید داشت تا در شرایط بحرانی کسب و کار خود را بواسطه استراتژی نجات داده و به میانه میدان باز گردانید.
یکی از راههای مدیریت زمان این است که از انحصارطلبی خود بکاهید و در مواردی برخی مسئولیتها را در اختیار دیگران قرار دهید. بدین صورت می توانید با فراغ بال برای نجات کسب و کارتان تصمیم گیری نمایید. البته فردی که مسئولیت را به او می‌سپارید باید حتی‌الامکان قابل اعتماد و اتکا بوده و به اندازه شما دلسوز کسب و کارتان نیز باشد. به عبارت دیگر کاری نکنید که تف سربالا شود و نهایتا مجبور شوید دو برابر زمان را برای جبران خسارات ناشی از بی کفایتی این شخص صرف نمایید.
3. هدفمندی
مسلما در ابتدای کار یک هدف و مقصد نهایی را در ذهن داشتید. باید بدانید که این هدف نهایی شماست که می‌تواند در شرایط بحرانی شما را تقویت و تشویق کرده و برای مبارزه سرپا نگاه دارد. بنابراین در صورت مواجهه با شرایط ناگوار اقتصادی کافیست دائما به خود متذکر شوید که با چه هدفی وارد این عرصه شده‌اید. شما می‌توانید با هر بار یادآوری رویای حرفه‌ایتان به خود قوت قلب داده و نسبت به رفع موانع موجود مصرتر و متعدتر گردید. پس اگر حتی یک لحظه اشتیاق به هدف خود را از دست دادید نهایت سعیتان را بکنید تا آن را احیا نمایید.
4. تحویل صحیح
شما به عنوان فردی که محصول یا خدماتی را در اختیار مشتریان قرار می‌دهید باید دائما روشها و استراتژیهای تحویل محصولات خود را چک کنید. به طور مثال می‌توانید استراتژیهای رقبا را رصد کرده و از آنها الهام بگیرید. هر لحظه درصدد آن باشید که روشهای خود را ارتقا دهید و یادتان باشد که شما به عنوان یک کارآفرین یا صاحب یک کسب و کار کوچک در مقایسه با صاحبین کسب و کارهای کلان، این آزادی و امتیاز را دارید که سریعتر و چابکتر استراتژیهای تجاری تان را تغییر و انطباق دهید.
5. سرمایه گذاری برای رشد شخصی

وقتی کارآفرینی برای پیشرفت و رشد خویش سرمایه‌گذاری می‌کند در واقع با یک تیر دو نشان زده است. چرا که به بهبود کسب و کار خود نیز کمک شایانی کرده ‌است. مشهورترین کارآفرینان جهان همه از وجود شخصی قابل اعتماد و مجرب برخوردار بودند که به رشد و توسعه کسب و کارشان کمک کرده‌اند. حتی تعدادی از کارآفرینان به اقتضای شرایطی که داشته‌اند از پشتیبانی بیش از یک نفر برخوردار بوده‌اند. گاهی کارآفرین به دلیل درگیری مفرطی که دارد قادر نیست افکار و اهداف خود را به خوبی مدیریت نماید؛ لذا در این شرایط به فردی قابل اعتماد نیاز دارد که به اندازه او دلسوز و متعهد بوده و در این مسیر او را نصیحت، یاری و همراهی نماید.
6. ایجاد سیستم های بازاریابی
برخی از شرکت ها در زمان مواجهه با بحرانهای مالی دست از بازاریابی می‌کشند. حال آنکه این تصمیم، مهلک ترین ضربه را به کسب و کارشان خواهد زد. اما این شرایط برای کارآفرینان رقیب شرایط مناسبی فراهم می‌آورد تا با خلق و اجرای روش های جدید و بکر بازاریابی از دیگران پیشی گرفته و موفقیت را از آن خود کنند. اگر شما نیز به عنوان یک کارآفرین تفکر رقابتی قدرتمندی داریدکافیست برای موفقیت در این راستا با در نظر گرفتن نقطه ضعف رقبا، بهترین روش را برای فروش محصولات و خدمات خود کشف کنید. اگر به قدر کافی هوشمندانه و سریع عمل کنید بی شک می‌تواند شرایط افول اقتصادی را به نفع خود تغییر دهید.
7. استفاده از استراتژی اهرم پیروزی
برخورداری از یک اهرم فشار نقش بسزایی در موفقیت تجاری شما خواهد داشت. اگر می دانید با تکیه بر چه عواملی می‌توانید شرایط را به نفع کسب ‌و کار خود تغییر دهید پس از اهرم فشار پیروزی برخوردارید. این اهرم فشار پیروزی می‌تواند به اشکال ذیل به یاری شما و کسب و کارتان بشتابد:
سیستم و فناوری مناسب در زمان مناسب پرسنل باسواد و مجرب تحویل و توزیع مناسب محصول بررسی و سنجش مرحله به مرحله 8. یک تیم حرفه‌ای
گزینه آخری که می‌تواند ضامن موفقیت یک کارآفرین در دوران بحران اقتصادی باشد برخورداری از یک پرسنل مجرب، ماهر و متعد است. زمانی که پشتتان به داشتن یک تیم کاری قابل اتکا گرم باشد می‌توانید با کمک آنها به راحتی از طوفان سهمگین افول اقتصادی نجات یافته و الهام بخش دیگر گروه های کارآفرینی نیز باشید. همچنین با برخورداری از یک تیم عالی، شما به عنوان بنیانگذار اولیه کسب و کار خود، زمان و آرامش بیشتری برای چاره‌اندیشی جهت رشد و توسعه مضاعف تجارت خود خواهید داشت.