بزرگنمايي:
آریا بانو-
«سلطنت نوروزی» داور بین‌المللی فوتبال که بیش از 10 قضاوت بین‌المللی را در کارنامه خود دارد و بیشتر در مسابقات فوتبال زیر 16 و 19 سال آسیا و مرحله دوم المپیک در میانمار سوت زده است. او معلم ورزش و مسوول انجمن فوتبال زنان آموزش و پرورش استان فارس است و در کنار آن داوری هم می‌کند.
در متن زیر مشروح گفت و گو این داور با ایرنا را می‌خوانیم:
به دو و میدانی بیشتر علاقه داشتید؟
در محله‌ای زندگی می‌کردیم که منزل ما از باشگاه دور بود و چهار برادر داشتم و آنان همواره تا باشگاه من را همراهی می‌کردند و ابتدا از والیبال شروع کردم و در دوران دبیرستان وارد دو و میدانی شدم و در پرتاب نیزه، پرتاب دیسک و وزنه فعالیت می‌کردم. حتی به اردوی تیم ملی دعوت شدم. همچنین مقام سوم نیمه ماراتن دو و میدانی کشور را آوردم.
خیلی به فوتبال علاقه داشتم و با برادرانم فوتبال بازی می‌کردم و در آن زمان چون فوتبال نبود، سمت فوتسال رفتم و مربی دو و میدانی و فوتسال ما مشترک بود و از من تعهد گرفت در صورتی فوتسال بازی کنم که اگر به حضورم در دو و میدانی لازم بود ابتدا در دو و میدانی بعد در فوتسال شرکت کنم. اولین کاپیتان فوتبال و فوتسال استان فارس بودم. همان زمان در تیم برق شیراز کاپیتان فوتسال شدم و با این تیم مقام دوم کشوری را بدست آوردیم. پس از آن در تیم فوتبال برق شیراز کاپیتان شدم.
به مربیگری علاقه نداشتید؟
خیلی به مربیگری علاقه نداشتم و معلم ورزش در آموزش و پرورش بودم و الان هم هستم. علاقه‌ام به داوری بود و در سال 79 داوری درجه 3 فوتبالم را در شیراز و درجه 2 و یک را در اصفهان گرفتم. همزمان هم بازی و نیز داوری می‌کردم. در آن زمان اجازه می‌دادند تا همزمان هم داور و نیز بازیکن باشم. در سال 87 کلاس درجه ملی و در سال 88 هم درجه بین‌المللی را گذراندم. در فوتسال در لیگ دسته یک و 2 و مناطق و دانشگاه‌ها و همان سال نخست تشکیل لیگ برتر فوتبال، داوری می‌کردم.
همچنین دیدارهای دوستانه تیم ملی فوتبال اوکراین و ایران و ازبکستان و ایران، بلاروس و ایران، اردن و ایران را سوت زدم. در خارج از ایران نیز دیدار قطر و افغانستان را در قطر قضاوت کردم.
بازی اولی که در خارج از ایران قضاوت کردم در سال 89 وقتی دخترم چهارم ماهه بود در مسابقات زیر 16 سال آسیا در فیلیپین سوت زدم. در سال 90 در مسابقات غرب آسیا در ابوظبی در سال 91 دیدار دوستانه قطر و افغانستان را داوری کردم. سال 92 مسابقات قهرمانی شرق آسیا در پیانجین چین، سال 93 مسابقات زیر 16 سال آسیا در مالزی و در سال 95 مسابقات نوجوانان آسیا در تایلند را قضاوت کردم.
در سال 2014 مسابقات قهرمانی زیر 19 سال آسیا در اردن، سال 2015 مرحله دوم المپیک در میانمار، سال 2016 مسابقات زیر 19 سال تاجیکستان را سوت زدم. بیاد دارم ابلاغ قضاوت در مسابقات مقدماتی ملت های آسیا در کره شمالی برایم آمد اما بدلیل بارداری نرفتم. مسابقات مرحله نهایی جوانان آسیا در چین را یکماه پس از تولد دخترم رفتم و تست هم دادم اما سه روزه بخاطر دخترم برگشتم و نتوانستم قضاوت کنم. مسابقات زیر 16 سال آسیا را در سال 2018 در سریلانکا، مسابقات زیر 19 سال آسیا 2018 در ویتنام و 2019 نیز مسابقات سی گیم را در فیلیپین قضاوت کردم که این رقابت‌ها آخرین داوری بین‌المللی در سال گذشته بود. سال 98 هم در مسابقات لیگ برتر فوتبال زنان قضاوت می‌کردم اما بدلیل کرونا این دیدارها ناتمام باقی ماند.
تفاوت قضاوت در مسابقات ایران و خارج از ایران؟
داوری مسابقات بین‌المللی در قیاس با ایران از لحاظ امکانات، کیفیت برگزاری و شرایط زمین چمن متفاوت است. حتی کشورهایی چون میانمار که اسم و رسمی هم ندارند و کوچک هستند ورزشگاه‌ها و امکانات خوبی برای زنان در نظر گرفته‌اند. در چند سال اخیر در ایران شرایط برای فوتبال زنان بهتر شده است. بسیاری از تیم‌های آسیایی در سطح بالای جهان کار می‌کنند زیرا رسیدگی خوب و برنامه‌ریزی عالی دارند اما به فوتبال زنان ایران خیلی رسیدگی و توجه نمی‌شود. به عنوان نمونه تیم ملی فوتبال زنان مدت‌ها تعطیل است و یکماه قبل از اعزام تیم را تشکیل می‌دهند. وقتی برنامه‌ریزی در فوتبال زنان نباشد نمی‌توانند پیشرفت کنند.
مسیر پیشرفت داوران چگونه است؟
همین الان که با شما صحبت می‌کنم اشک در چشمانم جمع شده است. خیلی سختی کشیدم و فکر می‌کنم به حقم نرسیدم. در این 10 سال که 2 دختر بدنیا آوردم با وجود مشکلات بسیار نه کلاس داوری را از دست دادم و نه از لیست بین‌المللی بیرون رفتم. سه ماه بعد از اینکه دخترم به دنیا آمد تست مجدد دادم و داوران می‌دانند که این تست‌ها چقدر سخت است. اینکه هم شاغل باشی و نیز از کودکانت نگاهداری کنی مسیر دشواری را می‌گذرانی. خیلی زحمت کشیدم اما متاسفانه آنگونه که باید به حقم نرسیدم. وقتی از چین برگشتم به خاطر دخترم ابلاغ‌ها برایم کم شد. هیچوقت به این شرایطم فکر نکردند که 11 سالی که در این عرصه فعالیت می‌کنم هم بچه‌داری کردم اما با شرایط خیلی سخت قضاوت در عرصه بین‌المللی را ادامه دادم و بدنم را آماده نگاه داشتم. خیلی مواقع و همین الان بچه‌هایم را با خود به تمرین می‌برم.
در این سال‌ها فدراسیون برنامه‌ریزی خوبی برای داوران دارد و مدام کلاس‌های نیم فصل و لیگ و فیفا را برگزار می‌کند تا آنان پیشرفت کنند. یادی کنیم از عنایت که خیلی باعث پیشرفت داوری زنان شد و نخستین لیست بین‌المللی داوری زنان را وی اعلام کرد. او با فکر بالا برای آینده زنان داور تصمیم گرفت که چه داورانی در فهرست بین‌المللی باشند. در آن زمان مدرسانی از آمریکا و سوئد برای ما آوردند و تازه متوجه شدیم که قوانین داوری چیست. الان خوب برنامه‌ریزی شده و داوران با تست و آمادگی کامل به کلاس می‌روند.
داوری فوتسال یا فوتبال؟
داوری فوتبال را ترجیح می‌دهم. کسی که داوری فوتبال می‌کند به فوتسال حتی نمی‌تواند فکر کند. در آموزش و پرورش مسوول انجمن فوتبال زنان در فارس هستم. داوری فوتبال و فوتسال خیلی فرق می‌کند.