بزرگنمايي:

آریا بانو - ایسنا / در روزهایی که قرنطینه خانگی به خاطر شیوع ویروس کرونا، دانش آموزان، معلمان و حتی خانواده ها را به شبکه های مجازی کشانده است، یک دانشجوی دوره دکتری مشاوره کودک، آموزش پیش دبستانی ها به صورت آنلاین را اشتباه دانست و گفت: کودکان خردسال با بازی کردن می آموزند، بازی های کودک محور و خودجوش کودکانه، باعث می شود بدانند چگونه دنیای خود را حس کنند که انجام این کار به صورت دیجیتال به راحتی ممکن نیست.
تعطیلات ناگهانی مدارس و مهدکودک ها، خانواده ها و معلمان و مربیان را غافلگیر کرد. یک هفته بعد، یعنی زمانی که معلوم شد ویروس کرونا به این زودی ها رفتنی نیست، معلمان و مربیان برای جبران عقب ماندگی تحصیلی دانش آموزان، طرح آموزش های مجازی و آنلاین را در دستور کار قرار دادند، در حالیکه آموزش کودکان در خانه برای پدر و مادرها حتی با کمک مربیان آنلاین، کار ساده ای نیست.
پریسا که مادر یک پسر 6 ساله است، با اشاره به دردسرهای حل کردن کتاب ها و جزوه های مهدکودک در خانه، گفت: کارهای همیشگی خانه این روزها وقت گیرتر شده، چون هر کاری را باید با دقت و تمیزکاری بیشتری انجام دهیم، در کنار این کارها باید هر بار به پسرم التماس کنم که بیا تکالیفت را انجام بده!
سهیلا هم گفت: یک بچه دو سال و نیمه دارم، کارهای دبستان پسر بزرگترم را هم باید در خانه انجام دهم، خانه داری هم هست، کاش تکالیف مدرسه را روی دوش والدین نمی انداختند.
خانم شیروانی اما انجام تکالیف مدرسه در خانه را مفید دانست و یادآور شد: اگر بچه ها را به حال خودشان رها کنیم، همه چیز یادشان می رود، همه حروف الفبا و تمرین ها، نیاز به تکرار دارند، پسر من که در همین چند هفته، همه را فراموش کرده است.
کودکان با بازی می آموزند
سمیه ولیخانی دانشجوی دوره دکتری مشاوره کودک دانشگاه آزاد اسلامی خمینی شهر، در گفت و گو با ایسنا، ایده پیش دبستانی آنلاین در شیوع ویروس کرونا را تلاشی برای دسترسی به آموزش های پیش دبستانی برای کودکان این مقطع دانست و اظهار کرد: بهبود دسترسی به آموزش با کیفیت در دوران پیش از دبستانی ضروری است، اما پیش دبستانی آنلاین گامی نادرست به شمار می آید، چرا که کودکان از طریق بازی یاد می گیرند.
وی با بیان اینکه همه بازی ها برای کودکان معنی دار هستند، گفت: از خاله بازی های کودکان و ساخت برج با چینه ها گرفته تا بازی های من درآوردی با دوستان، هنگامی که کودکان پیش دبستانی بازی می کنند، مهارت های شناختی مانند حل مسئله و استدلال را یاد می گیرند، دایره لغات خود را افزایش می دهند و ظرفیت تخیل و خلاقیت خود را می سازند، تا جایی که به گفته فرد دونالدون، "بچه ها همانطور که بازی می کنند، یاد می گیرند".
ولیخانی، همچنین بازی را راهی برای آموزش چگونگی یادگیری به کودکان دانست و یادآور شد: این نوع بازی های کودک محور و خودجوش کودکانه، باعث می شوند او بداند چگونه دنیای خود را حس کند که انجام این کار در قالب دیجیتال، به راحتی ممکن نیست.
کودکی به معنای نشستن پای صفحه نمایش نیست
این دانشجوی دوره دکتری مشاوره کودک، حرکت را مولفه ای اساسی در آموزش پیش دبستانی معرفی کرد و گفت: کودکی به معنای نشستن در مقابل صفحه نمایش نیست، کودکان از تمام بدن خود برای یادگیری استفاده می کنند و نیاز و علاقه به حرکت دارند.
وی با بیان اینکه آموزش مهارت حرکت های درشت و ظریف از جمله سرفصل های اساسی برای کودکان پیش دبستانی است، توضیح داد: فراموش نکنیم که داشتن کنترل مناسب در زمینه مهارت های حرکتی برای رشد و استقلال کودکان ضروری است. آنها نمی توانند با نشستن روبروی نمایشگرهای دیجیتال (کامپیوتر، موبایل، تلویزیون و...) مهارت های خود را رشد دهند.
این کارشناس با اشاره به نیاز ضروری کودکان خردسال به غنی سازی اجتماعی که در پیش دبستانی ها جاری است، گفت: برای یادگیری چگونگی همکاری، مشارکت، گرفتن نوبت و دوست داشتن دیگر کودکان، آنها در این سن، باید در کنار فرزندان دیگر باشند، آنها همچنین به حمایت و همدلی مربیان دوست داشتنی و دلسوز نیاز دارند، چراکه تعامل با همسالان و بزرگسالان آگاهی اجتماعی، مسئولیت پذیری و مدیریت را به کودکان می آموزد و این تعامل می تواند عشق به یادگیری را در کودک مادام العمر کند.
نیاز کودکان در پیش دبستانی، آگاهی از الفبا نیست
ولیخانی، تمرکز پیش دبستانی آنلاین را بر روی دانش دانست و افزود: با توجه به ماهیت پیش دبستانی آنلاین، می توان گفت وظیفه محور است، از این گذشته طراحی بازی های آنلاین که دانش آموزان رنگ، اشکال، حروف و اعداد و... را کشف کنند، در لایه های سطحی ذهن کودک انجام می شود و ذهن کودک را به چالش نمی کشاند، منظور این نیست که ارایه دانش هایی مانند ریاضی و سواد مهم نیستند، اما تحقیقات نشان می دهد که بزرگترین نیاز کودکان در پیش دبستانی، آگاهی از الفبا نیست.
این مشاور کودک خاطرنشان کرد: داشتن مهارت های عاطفی اجتماعی، مهارت هایی است که کودکان نمی توانند در پیش دبستانی آنلاین رشد دهند.
وی با اعتقاد بر اینکه در قرنطینه خانگی، والدین نزدیکترین و بهترین منبع برای فرزندان در جهت کمک به آنها هستند، گفت: ارتباط نزدیک با کودکان، کلید شناسایی هرگونه مسائل جسمی و روانی و آسایش کودکان در قرنطینه طولانی مدت است.
ولیخانی ادامه داد: وقتی فرزندان در خانه محدود هستند، مهارت های والدین بسیار پررنگ تر می شود. علاوه بر نظارت بر عملکرد و رفتار کودک، والدین باید به هویت و نیازهای خود احترام بگذارند و به کودکان در رشد مهارت هایشان کمک کنند.
وی با یادآوری اینکه کودکان دائماً در معرض اخبار مربوط به اپیدمی کرونا هستند، خاطرنشان کرد: مکالمه مستقیم با کودکان در مورد این مسائل می تواند اضطراب آنها را کاهش داده و از وحشت آنها جلوگیری کند.
این مشاور کودک با تأکید براینکه قرنطینه می تواند فرصت مناسبی برای تقویت تعامل والدین و فرزندان، مشارکت کودکان در فعالیت های خانوادگی و بهبود مهارت های خودکفایی آنها باشد، افزود: کارشناسان کودک و خانواده بر این باورند که تعامل، یعنی گذراندن وقت و ایجاد یک رابطه عاطفی قوی بین پدر و مادر و فرزند، اهمیت بسیار زیادی در رشد روانی کودک دارد. ارتباط نزدیک و موثر والدین و کودکان نه تنها به رشد فکری کودک منجر می شود، بلکه رشد شخصیتی و اجتماعی آنان را نیز تحت الشعاع قرار می دهد. در چنین شرایطی محیط خانواده برخوردار از گرمی، رضایت، اعتماد و حداقل تعارض است.
به گفته وی، رابطه کودک و والدین به عنوان یک عامل حمایتی، می تواند از تاثیر بسیاری از خطراتی که فرد در زندگی روزمره با آن مواجه است جلوگیری کند، همین طور تطابق و هماهنگی تعامل والدین و کودک، باعث شکلگیری ساختار تعاملی کودک در قبال محرک های اجتماعی می شود و با رویکردهای درست والدین، پیوندهای خانوادگی تقویت و نیازهای روانی کودک برآورده می شود.