بزرگنمايي:

آریا بانو - خراسان / نوجوانی و جوانی دوره تصمیم‌گیری‌های بزرگ است؛ تصمیم‌‎هایی که نقش تعیین‌کننده‎ای در شکل‎گیری آینده دارد. درواقع آینده شغلی، رشته تحصیلی و زندگی همه افراد در گرو تصمیم‌‎ها و تلاش‎های دوره نوجوانی است. این تصمیم‌گیری و هدف‎گذاری‎ها تحت تاثیر عواملی شکل می‌گیردکه گاهی اوقات تاثیر مثبتی در شکل‎گیری آینده دارد و گاهی هم تاثیر منفی، نظام آموزشی و معلم‎ها از مهم‎ترین این عوامل‎اند. این دورهمی چند روز قبل از شیوع کرونا با حضور «سیدامین حسینی»، «علیرضا علوی» و «علی کوشکی» 17ساله درباره نقش نظام آموزشی بر تصمیم‎های مهم نوجوانی برگزار شد.
نقش معلم‎ها در تصمیمات مهم نوجوانی
علیرضا بحث را شروع می‌کند: «به نظر من به دلیل تجربه بالای معلم‌ها و این‎که خیلی از دانش‌آموزان و نوجوانان معلم‌هایشان را الگوی خود قرار می‌دهند، تاثیرگذاری معلم‌ها کم نیست. معلم‌ها می‌توانند به دانش‌آموزان کمک کنند که با توجه به علاقه‎ خود برای آینده شغلی و تحصیلی‌شان تصمیم‌گیری کنند اما معلم‎ها و نظام آموزشی تنها عوامل تاثیرگذار نیستند؛ وضعیت جامعه و خانواده هم در آینده یک نوجوان نقش دارند». امین با علیرضا موافق است و می‌گوید: «معلمی که از تجربه بالایی برخوردار است اختلاف سنی بیشتری با دانش‌آموزان دارد و این اختلاف سنی زیاد می‌تواند از عوامل منفی تاثیرگذاری معلم بر دانش‌آموز باشد اما معلم‌هایی که اختلاف سنی کمتری دارند می‌توانند با استفاده از تجربه معلم‎های باسابقه و ایجاد یک پیوند دوستی با دانش‌آموز و تاثیرگذاری بیشتر، او را در تصمیم‌گیری‎هایش کمک کنند». علی در ادامه صحبت‎های دو دوستش می‌گوید: «تاثیرگذاری معلم‎ها بر دانش‌آموزان حتی از پدرومادر بیشتر است چون معلم به‎دلیل ارتباط گسترده‌‌اش با نوجوانان در توصیه‎های خود به دانش‌آموزان به جای نصیحت کردن و بازداشتن از کارها به تحلیل و بیان جنبه‎های مثبت و منفی کارها و رفتارها می‌پردازد و این عامل، حرف‎شنوی دانش‌آموز از معلم‌ها را بیشتر می‌کند».
کنکور، غولی برسر راه تصمیم‌گیری
علیرضا در پاسخ به این سوال که چه عواملی در آینده نوجوانان و دانش‌آموزان تاثیرگذار است، می‌گوید: «متاسفانه این روزها آینده شغلی و تحصیلی همه ما دانش‌آموزان به کنکور وابسته است. نظام آموزشی ما و به ویژه کنکور طوری دانش‌آموزان را تربیت می‌کند که بر مبنای آن تصمیم‌گیری کنند و این عامل باعث می‌شود که دانش‌آموز آینده خودش را بر مبنای علاقه انتخاب نکند بلکه اهدافش را بر مبنای اوضاع جامعه و کنکور تعیین کند». امین با علیرضا موافق است و اضافه می‌کند: «تصمیم‌گیری‎های ما باید بر پایه علاقه به رشته تحصیلی و شغل باشد که کنکور این اجازه را به دانش‌آموز نمی‌دهد. چندسالی است که می‌بینیم دانش‌آموزان به صرف آینده شغلی که در بعضی مواقع هم دقیق نیست، به سمت رشته‎های تجربی و ریاضی می‌روند». علیرضا در تکمیل صحبت‌های دوستش می‌گوید: «یکی از عوامل سوق پیداکردن دانش‌آموزان به رشته تجربی، آینده آرمانی و آرزوهای خانواده های شان است». علی می‌گوید: «جامعه نیاز دارد که در زمینه‌های مختلف علمی پیشرفت کند و با وجود مهم بودن علاقه در انتخاب رشته باید دانش‌آموزان در رشته‎های تجربی، ریاضی و انسانی تحصیل کنند تا باعث آبادانی کشور شوند».
تک‌بعدی نباشیم
امین در صحبت‌های پایانی‌اش می‌گوید: «من اگر در آینده معلم شوم، تمام تلاشم را می‌کنم تا دانش‌آموزانم را به مسیری هدایت کنم که علاقه و شایستگی آن را دارند چون جامعه به تمام رشته‌ها و شغل‌ها نیاز دارد. همچنین معتقدم مسائل پرورشی باید از دوره ابتدایی آموزش داده شود و دانش‌آموزان از سن پایین در کنار مسائل آموزشی بیشتر به یادگیری مسائل پرورشی بپردازند نه این‌که نکات پرورشی تازه از دوره اول متوسطه آغاز شود». علی معتقد است یادگیری در هر سنی امکان‌پذیر است و می‌گوید: «من با این نظر مخالف هستم که یادگیری تنها در سنین کودکی امکان دارد. انسان در هر سنی توانایی یادگیری مسائل جدید از جمله مسائل پرورشی را دارد و با توجه به نیازهای آینده‌اش باید مهارت‌آموزی کند». علیرضا کمی با نظر علی مخالف است و می‌گوید: «بزرگ‌ترین مشکل نظام آموزشی ما پرورش دانش‌آموختگان تک‌بعدی است؛ با این‎که در دوره اول و دوم متوسطه کتاب‌هایی با مضامین پرورشی تالیف شده‌است، چون این مسائل فقط به صورت تئوری آموزش داده‌ می‌شود شاهد آن هستیم که دانش‌آموزان بدون یادگیری عمیق از این مباحث رد می‌شوند. به نظر من در کنار آموزش این مسائل باید سازوکاری طراحی شود تا دانش‌آموزان این مهارت‎ها را در یک موقعیت از پیش تعیین‎شده یاد بگیرند».
نویسنده : امیرمحمد ملک‌زادگان| خبرنگار افتخاری