بزرگنمايي:

آریا بانو - خراسان / بررسی‌های اخیر روان‌شناسان از تاثیرات مثبت برخی بازی‌های موبایلی و رایانه‌ای روی روان سالمندان خبر می‌دهند
در شرایطی که هر روز متخصصان درباره عوارض بازی‌های رایانه‌ای و استفاده افراطی از گوشی در کودکان و نوجوانان هشدار می‌دهند، برخی بررسی‌های دیگر تاییدکننده تاثیر مثبت برخی از این بازی‌ها روی روان سالمندان هستند. اما وقتی از فواید بازی‌ها صحبت می‌کنیم، منظورمان چیست و این‌که بازی‌های مناسب برای این منظور چیست؟
فواید بازی‌های رایانه‌ای برای سالمندان
بازی‌های روی گوشی یا بازی‌های رایانه‌ای هر چند درصورت استفاده افراطی برای افراد در هر سن و سالی مضر هستند اما بررسی محققان نشان می‌دهد این بازی‌ها به شرط آن‌که هوشمندانه انتخاب شوند و به اندازه مورد استفاده قرار بگیرند، می‌توانند به صورتی ویژه برای برخی گروه‌ها از جمله سالمندان فوایدی به همراه داشته باشند. برخی از فوایدی که این بازی‌ها برای این گروه سنی به همراه دارند، عبارت اند از:
بهبود سرعت واکنش
با افزایش سن، به صورت معمول سرعت واکنش افراد کاهش می‌یابد. این کاهش سرعت واکنش در برخی موقعیت‌ها مانند رانندگی می‌تواند خطراتی به دنبال داشته باشد. بررسی‌ها نشان می‌دهد بازی‌هایی که نیازمند تصمیم‌گیری سریع و نشان دادن واکنش در زمانی کوتاه است، می‌تواند کمک کند تا سرعت واکنش سالمندان تا حدی بهبود یابد.
تقویت توانایی‌های شناختی
برخی بازی‌ها می‌تواند به سالمندان کمک کند تا توانایی‌های شناختی چون قضاوت، تصمیم‌گیری و البته حافظه خود را بهبود بخشند. نتایج یکی از مطالعات در این زمینه که توسط محققان دانشگاه ایلینویز انجام شده، نشان می‌دهد بازی‌های رایانه‌ای استراتژیک می‌تواند به تقویت تفکر انتقادی در سالمندان کمک کند.
افزایش اعتماد به نفس
با توجه به سرعت رشد بالای فناوری‌های جدید به ویژه تغییرات سریع تلفن های همراه، بسیاری از سالمندان به این تغییرات احساس خوبی نداشته و اعتماد به نفس کافی برای استفاده از این فناوری‌ها را ندارند. بررسی‌ها نشان می‌دهد بازی با تلفن همراه یکی از راه‌هایی است که می‌تواند اعتماد به نفس سالمندان در زمان استفاده از گوشی‌های جدید را بهبود ببخشد و احساس ناتوانی آن‌ها در قبال فناوری‌های جدید را کاهش دهد.
احساس نزدیکی بیشتر به نسل جدید
اصطلاح شکاف نسل‌ها را زیاد شنیده‌ایم. واقعیت این است که فاصله بین نسل‌ها موضوعی ساده و تک‌وجهی نیست و برای کم کردن فاصله بین نسل‌ها نسخه ساده‌ای وجود ندارد. اما به‌رغم همه‌ پیچیدگی‌ها، برخی بررسی‌ها نشان می‌دهد سالمندانی که اهل بازی با تلفن همراه هستند، می‌توانند راحت‌تر با نسل جدید رابطه برقرار کنند شاید چون به این ترتیب موضوع مشترکی برای صحبت کردن پیدا می‌کنند.
بهبود روحیه و کاهش افسردگی
تحرک سالمندان نسبت به افراد جوان‌تر محدودتر بوده و همین موضوع هم باعث می‌شود، برخی از آنان به ویژه در فصول سرد سال به واسطه محصور شدن در خانه، حوصله‌شان سر برود و البته احساس ناخوشایندی درباره شرایط خود داشته باشند. در مطالعه‌ای که توسط محققان دانشگاه کارولینای شمالی انجام شده است، مشخص شد سالمندانی که بازی‌های رایانه‌ای انجام می‌دهند، حال خوش بیشتری دارند و علایم افسردگی کمتری را تجربه می‌کنند. مطالعه دیگری از محققان دانشگاه کالیفرنیا نشان می‌دهد که حتی برخی بازی‌های رایانه‌ای می‌توانند در درمان افسردگی در سالمندان کاربرد داشته باشند.
کاهش احتمال ابتلا به آلزایمر
بررسی‌های محققان دانشگاه کالیفرنیا نشان می‌دهد بازی‌هایی که توانایی‌های شناختی سالمندان را بهبود می‌بخشد، می‌تواند نقشی پیشگیرانه در بروز آلزایمر داشته باشد. البته توجه داشته باشید که هر بازی‌ نمی‌تواند چنین تاثیری داشته باشد، بلکه باید بازی هوشمندانه انتخاب شود.
چند پیشنهاد برای پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها
حالا یک سوال مهم مطرح می‌شود که سالمندان برای بهره بردن از فواید این موضوع، بهتر است به سراغ چه بازی‌هایی بروند؟ در ادامه به تعدادی از آن‌ها اشاره خواهد شد.
سودوکو: این بازی در نسخه‌های مختلفی در دسترس است. جدای از سرگرمی، این بازی می‌تواند ذهن افراد را فعال نگه دارد و برخی توانایی‌های شناختی را در آن‌ها تقویت کند.
ساخت کلمات: بازی‌های ساخت کلمات، چه به صورت ساخت کلمه با گروهی از حروف یا به صورت حدس کلمه بر مبنای چند سرنخ، از بازی‌های محبوبی است که می‌تواند فوایدی برای سالمندان داشته باشد. تقویت توانایی‌های شناختی چون استدلال، تقویت حافظه و سرگرم شدن از جمله فوایدی است که این بازی‌ها می‌توانند به دنبال داشته باشند.
بلوک‌های خانه‌سازی یا تتریس: موفقیت در این بازی‌ها، وابستگی زیادی با سرعت عمل بالا در افراد دارد. علاوه بر بهبود سرعت واکنش، بخشی از توانایی‌های شناختی با این بازی می‌تواند تقویت شود.
پازل‌ها یا جورچین‌ها: این بازی‌ها علاوه بر تقویت بخشی از توانایی‌های شناختی، تمرین خوبی برای حفظ تمرکز بر یک کار برای زمانی طولانی هستند. این‌که افراد ناچار شوند برای تکمیل یک پازل، در چند نوبت روی یک فعالیت تمرکز کنند و آن را ادامه دهند، تمرین شناختی خوبی برای سالمندان در نظر گرفته می‌شود.
نویسنده : نرگس عزیزی| کارشناس ارشد مشاوره