بزرگنمايي:

آریا بانو - لیلا ارشد، فعال حوزه آسیب‌های اجتماعی با اشاره به برگزاری چهارمین دوره جشنواره‌ی رسانه‌های شهری در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی شهر، نقش رسانه‌های شهری را در بازتاب واقعیت‌های موجود اجتماعی بسیار مهم برشمرد و از ضرورت جلب اعتماد مردم گفت.

• به نظر شما وظیفه رسانه‌های شهری برای کاهش آسیب‌های اجتماعی در وضعیت امروز جامعه چیست؟
رسانه‌های شهری در این سال‌ها باید بتوانند به وظایف انسانی و درست خود عمل کنند و بتوانند مسائل شهروندان و مطالبات آن‌ها را منعکس کنند. متاسفانه واقعیت این است که در بسیاری از موارد سیاست‌گذاران و برنامه‌ریزان با یک فاصله از مسائل اجتماعی به سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی می‌پردازند. این‌که رسانه‌های شهری بتوانند واقعیت‌ها را به آن صورتی که وجود دارند منعکس کنند، نیاز امروز ماست.
• فکر می‌کنید رسانه چگونه می‌تواند به دور از شعارزدگی پلی میان مردم و مسئولان شود؟
رسانه‌ها اگر واقعا بخواهند بر اساس واقعیت‌ها و نیاز جامعه عمل کنند خود به خود از شعارزدگی دور خواهند شد. رسانه باید اعتماد مردم را جلب کند چراکه متاسفانه در بسیاری موارد این اعتماد وجود ندارد. رسانه‌ها باید کمک کنند تا نگاه قضاوت‌گرانه و همراه با نفی، طرد و مقابله‌ی مردم نسبت به آسیب‌های اجتماعی و سیاست‌گذاران تغییر پیدا کند. همین اندازه که مردم به آن‌ها انگ نزنند و قضاوت و طردشان نکنند به نظر من دستاورد بزرگی است.
• چه شد که برخی از رسانه‌ها درگیر زد و بند و سیاسی‌بازی و انحراف از رسالت اصلی خود شدند؟
این مسئله پیش از هرچیز برمی‌گردد به کلیت وضعیت جامعه و واقعیتی که در آن وجود دارد. من جای پای اخلاق را در جامعه بسیار کمرنگ و کمرنگ و کمرنگ‌تر می‌بینم؛ بنابراین در بسیاری از اوقات این برنامه‌ریزی‌ها به سمت سیاست‌بازی و انحراف و سوء استفاده از رانت می‌رود. در چنین جامعه‌ای -اگرچه قابل پذیرش نیست- همه اجزای جامعه از یک هارمونی پیروی می‌کنند. از بخش خصوصی گرفته تا سیاست‌گذاران و مردم و مسئولان در این وضعیت دخیل‌اند. واقعیتی که البته بسیار زشت است و با آرمان‌های مردم جامعه و حقیقت فاصله زیادی دارد.
•، اما چگونه می‌توان با این عارضه روبرو شد و آن را مهار کرد؟
حضور رسانه در این چرخه چه عوارضی دارد؟ مشخص است: همان‌طور که گفتم دیگر اعتبارش را از دست می‌دهد و از سوی مردم پذیرفته نمی‌شود. این رسانه دیگر رسانه نیست. مثل همه چیز‌هایی که امروز نام چیزی را با خود حمل می‌کنند، اما از واقعیت و درونه‌ی آن تهی شده‌اند؛ بنابراین رسانه‌ای اگر ادعا می‌کند یا این رسالت را برای خود تعریف می‌کند که با تعاریف رسانه در این دهه هم‌ساز است باید بتواند صدای مردم باشد و مطالبات آن‌ها را پیگیری کند.
• در این میان نقش رسانه‌های مستقل کجاست؟
باید مطالبه‌گری از نهاد‌های سیاست‌گذار و مسئولین به مراتب افزایش پیدا کند. ما در نهاد‌های مدنی به عنوان رابط مردم و دولت، که سعی می‌کنیم مطالبات مردم را به گوش مسئولان برسانیم هرگاه وارد حوزه‌های مطالبه‌گری جدی شده‌ایم یا مسائل اجتماعی را عریان به سیاست‌گذاران و مسئولان نشان داده‌ایم، معمولا به سیاه‌نمایی و سیاسی‌کردن مسائل متهم شده‌ایم. نمی‌شود انتظار فراواقعی از رسانه‌ها داشت. باید به رسانه‌های نمونه در سطح جهان نگاه کرد و راهکار‌هایی را به اقتضای هر جامعه و فرهنگ پیش کشید تا این وظایف انجام بشود.
• نظر شما در خصوص شعار «حق بر شهر» در این دوره از جشنواره چیست؟
خیلی خوشحالم که این جشنواره چنین شعاری را انتخاب کرده، اما امیدوارم که این عبارت در حد شعار باقی نماند. امیدوارم تلاش بشود تا از گذر رسانه‌های شهری مردم به حقوق شهری خود آشنا شوند و یاد بگیرند که چگونه باید این حقوق را مطالبه کنند. در عین حال باید تلاش بشود حقوق شهروندی‌ای که درباره‌اش صحبت شد و آقای رئیس جمهور هم گفتند تلاش می‌کنند تا محقق شود، واقعا محقق شود. اما در این میان از آموزش نباید غافل شد. رسانه به عنوان امکان حد فاصل مردم و مسئولان، دسترسی بیشتری به مسئولان دارد تا مردم. باید با مصاحبه‌های عمیق‌تر و پیگیری برای پاسخگویی انتظار موجود در شهروندان را برآورده کند. باید مسئولان را به چالش کشید. این‌گونه است که مردم رسانه را باور می‌کنند و رسانه نیز می‌تواند جایگاه واقعی، انسانی و علمگرایانه خود را دوباره به دست بیاورد. تنها چنین رسانه‌هایی هستند که با تاثیر خود بر مردم می‌توانند در تغییر شرایط موجود موثر واقع شوند.