بزرگنمايي:

آریا بانو - لست سکند / قدم زدن در خانه‌های تاریخی چیزی شبیه قدم زدن در تاریخ است، فرقی هم ندارد خانه متعلق به یک سیاستمدار دوره پهلوی باشد یا شاعری ادیب متعلق به قرن‌ها پیش. تبریز را باید شهر خانه‌های تاریخی بشناسیم. شهری که روزگاری میزبان پادشاهان و شاهزادگان سلسله‌های مختلف بود و روزگاری بزرگمردان و ادیبان به‌نامی را خود پرورانده است. در میان خانه‌های تاریخی تبریز، خانه نیکدل جزو زیباترین خانه‌هاست.
تاریخچه خانه‌ نیکدل
خانه تاریخی نیکدل که خیابان مقصودیه تبریز قرار دارد، یکی از خانه‌های بجای مانده از دوره قاجار است. این خانه متعلق به فردی به نام سالار قلی خان قره‌باغی بوده است. می‌گویند ستارخان روزگاری در این خانه مسئولیت نگهداری اسب‌ها را به عهده داشته و بعدها با دختر سالار قلی خان ازدواج می‌کنند. بعدها خانه را تاجر تبریزی به نام سید ابراهیم نیکدل خریداری می‌کنند. ابراهیم نیکدل وارد کننده لوازم خانگی از جمله چرخ خیاطی از ژاپن بوده است. حرفه وی به صورت ارثی به فرزندان او رسیده و در حال حاضر نیز فروشگاه‌های لوازم خانگی نیکدل در تبریز دایر هستند.
معماری خانه نیکدل
خانه نیکدل دو طبقه و یک زیرزمین زیبا دارد. این خانه به مانند تمام خانه‌های بزرگان عصر قاجار دارای دو حیاط اندرونی و بیرونی است. حیاط بیرونی که رو به خیابان و کوچه باز می‌شود به نسبت حیاط اندرونی کوچک‌تر است. در میان حیاط حوضی قرار دارد که از شاخص‌های معماری خانه‌های تاریخی قاجار است. حیاط اندرونی اما گسترده‌تر است و با درختان و گل‌های زیبا تزیین شده است.
در مرکز بنا تالاری بزرگ قرار دارد که در ضلع شرقی آن دو راهرو و دو اتاق جانبی (به این اتاق‌ها در معماری گوشواره می‌گویند) قرار دارد. پنجره‌های ارسی با شیشه‌های رنگی معروف بر ایوان ستون‌دار قرار دارند. در تمامی قسمت‌های بنا به جزییات دقت شده است. معمار در تلاش بوده هر بخشی که به بنا اضافه می‌شود علاوه بر اینکه به زیبایی بنا کمک می‌کند، کاربرد مناسب نیز داشته باشد. برای مثال سقف زیرزمین و حوضخانه به شکل طاق‌های قوسی ساخته شده که در تابستان فضا بسیار خنک می‌ماند.
موزه نیکدل
امروز در قسمت‌های مختلف خانه ویترین‌هایی قرار گرفته است که اشیاء به جای مانده از خاندان نیکدل در آن به نمایش گذاشته شده است. بیشتر این لوازم مربوط به حرفه آقای نیکدل بوده که اغلب لوازم خانگی وارداتی هستند. شاخص‌ترین وسایل به نمایش درآمده چرخ خیاطی‌هایی است که توسط ابراهیم نیکدل از ژاپن وارد تبریز شده‌اند. چرخ خیاطی‌هایی که خود به تنهایی می‌تواند، خاطرات بسیاری برای افراد به یاد آورد.
علاوه بر چرخ خیاطی و لوازم خانگی، لوازم عکاسی از جمله دوربین‌های مختلف عکاسی، فانوس تاریک‌خانه و دوربین‌های پایه‌دار و جعبه لوازم تحریر به جای مانده از دوره قاجار را نیز می‌توانید در این خانه تاریخی مشاهده کنید.
سخن نهایی
معماری خانه نیکدل به مانند تمام خانه‌های قاجار است اما داستان‌ها و روایت‌هایی که در این خانه اتفاق افتاده، منحصر به فرد هستند. خانه‌ای که روزگاری میزبان ستارخان بوده و بعدها تاجری به‌نام در آن زندگی می‌کرده است. تاجری که به ژاپن سفر می‌کرده و از آنجا وسایلی برای آسایش مردم دیارش به ارمغان می‌آورده است. اگر به تبریز سفر کردید، دیدن خانه نیکدل را فراموش نکنید. برای ما از خاطراتتان بگویید و اگر داستانی از این خانه شنیده‌اید، برایمان بنویسید.