بزرگنمايي:

آریا بانو - بیتوته / کلمه زیبای توحید در بین دیگر واژه ها و اصطلاحات فکری و اعتقادی، از جایگاه و موقعیّت ویژه ای برخوردار است.
توحید، بنیادی ترین اصل اعتقادی در دین اسلام، به معنای یکتا و بی مانند دانستن خداوند، و همچنین بی شریک بودن او در خلق جهان است. اولین جملات پیامبراکرم ( صلّی الله علیه و آله و سلّم) در آغاز دعوت مردم به دین اسلام، شامل شهادت بر یکتایی خدا و دوری از شرک بوده است. توحید همچنین در قرآن کریم و روایات معصومین، مورد توجه قرار گرفته و سوره توحید در همین موضوع است.
توحید، مهمترین آموزه اسلامی، و نقطه تمایز دین اسلام از دیگر مذاهب دانسته شده است. به تصریح قرآن، پیام تمامی پیامبران، اعتقاد به توحید بوده است. با آنکه واژه توحید در قرآن کریم نیامده، ولی آیات فراوانی از آن در مورد اثبات توحید و نفی شرک است؛ تا آن جا که ملاصدرا در کتاب تفسیر خود، هدف اصلی قرآن کریم را ثابت کردن توحید خداوند دانسته است.
شهادت بر یکتایی خدا و دوری از شرک، نخستین گزاره هایی است که حضرت محمد (ص) در آغاز دعوت آشکار خویش، خطاب به مردم مکه بیان نموده است. نمایندگان حضرت محمد (ص)از جمله معاذ بن جبل که برای تبلیغ دین اسلام به سرزمین های گوناگون می رفتند، پیوسته مردم را به پذیرش یکتایی خداوند دعوت می کردند. بعضی از عالمان مسلمان با تکیه بر جایگاه ویژه و مهم آموزه توحید در دین اسلام، مسلمانان را «اهل التوحید» خوانده اند و توحید را علامت مسلمانی محسوب کرده اند. امام علی ( ع)، اعتقادو ایمان به توحید و یگانگی خداوند را مبنای شناخت خدا دانسته است.
آثار توحید:
با توجه به ماخذها دینی آثار متعددی را میتوان برای اعتقاد به توحید بیان کرد که در این جا چند نمونه آورده می شود:
- آزادگی
یکی از آثار توحید آزادگی است. کسی که خدا را یکتا می داند و اعتقاد دارد که او بر همه چیز توانا و دانا است و تمام موجودات مخلوق او هستند، هیچ گاه در برابر دیگران به تملّق و چاپلوسی نمی پردازد و نیرومندترین قدرت ها و شکوه مندترین ثروتها نمی تواند وی را به بندگی و کوچکی و کرنش وا دارد و فقطدر پیشگاه خدای یکتا است که سر به سجده می گذارد و در مقابل او است که پیشانی بر خاک می نهد. قرآن کریم می فرماید:« فالهُکُم الهٌ واحد فَله اَسلِمُوا»( خدای شما خدائی است یکتا، در برابر او تسلیم شوید.)
- مصونیت از شیطان
«به دلیل آنکه شیطان، بر کسانی که ایمان دارند و بر پروردگارشان توکل می کنند، تسلطی ندارد»( نحل/99)
تسلط ابلیس بر مردمانی است که او را دوست داشته و به تحریک او به خدای خود شریک آورده اند و ابلیس را دوست می دارند و پیروی او می کنند و وسوسه ی او را قبول می کنند.
- نوع دوستی
یکی دیگر از آثار توحید، نوع دوستی است. وقتی که یک انسان خداشناس در تمام مراتب توحید به یگانگی خداوند بلندمرتبه قائل شد، هیچگاه خواسته های نفسانی خویش را به انجام وظایف و تکالیف محوله از سوی خدا ترجیح نخواهد داد و هیچ گاه به دنبال خود پرستی یا تعصبهای نژادی و قبیله ای و یا مال و ثروت و زن و فرزند نخواهد بود و چنین انسانی سایر عاقبت کارش به تفاخر و خودنمایی و یا تکبر و شهوت پرستی و یا منفعت طلبی شخصی منجر نمی شود. چون مقصود این فرد همیشه تأمین خواسته ها و آرزوهای خود نیست، بلکه برای آسایش و آرامش سایرین و خدمت به جامعه اقدام می کند و حتی گاهی مصلحت مردم را بر نفع شخصی خویش ترجیح می دهد.
- سبقت در خیر
«و آن ها که به پروردگارشان شرک نمی ورزند، و آن ها که نهایت کوشش را در انجام طاعات به خرج می دهند.... چنین افرادی که در خیرات سرعت می کنند و از افراد دیگر پیشی می گیرند.» ( مؤمنون61- 60- 59) از صفات مؤمنین است که تنها به خدا ایمان دارند و برای خدا شریک نمی گیرند و به رسولان او و به روز جزا هم اعتقاد و ایمان دارند، و به همین جهت عمل صالح انجام میدهند و در خیرات و اعمال صالح سرعت نموده، و بسوی آن سبقت می جویند، یعنی از سایرین پیشی می گیرند.