بزرگنمايي:

آریا بانو - ستاره / مشاهده خون در استفراغ کودک یکی از آزاردهنده‌ترین مسائلی است که یک مادر با آن روبه‌رو می‌شود. این خون گاهی یک نشانه جدی از مشکلات سلامتی است و باید سریعاً پیگیری شود، گاهی نیز صرفاً به جهت پارگی یک رگ خونی مشاهده می‌شود که به مرور زمان بهبود می‌یابد. یک نکته که باید توجه داشته باشید آن است که اگر خون خارج شده از دهان کودک به رنگ روشن باشد، نشان تازه بودن خون است؛ اما اگر خون تیره و قهوه‌ای رنگ باشد، بدان معناست که مدت زیادی است در معده کودک مانده است. در این مقاله به بررسی علت استفراغ خونی در کودکان و راه‌های درمان آن‌ها می‌پردازیم؛ با ما همراه باشید.
علت استفراغ خونی در کودکان چیست؟
1. زخم معده، زخم اثنی عشر و واریس معده
زخم معده، زخم اثنی عشر و واریس معده، از علل رایج استفراغ خونی در کودکان به شمار می‌آید. مصرف برخی از قرص‌ها مانند آسپرین، خراش‌هایی در معده کودک ایجاد می‌کند که از طریق مجرای مری خارج می‌شوند و ما آن را به شکل استفراغ خونی می‌بینیم. پس یکی از مهم‌ترین علل استفراغ خونی در کودکان، زخم‌های معده یا مری است که شدت آن بسته به علت در نوزادان متفاوت است. واریس مری نیز رگ‌های بزرگ و غیرطبیعی در معده است که ممکن است پاره شوند و خونریزی کنند. سیروز کبدی شایع‌ترین علت واریس مری است که در این صورت در مدفوع نیز آثار خونریزی مشاهده می‌شود.
درمان
درمان این مسئله باید توسط پزشک انجام شود. او ممکن است داروهای مسدودکننده بتا مانند پروپانول را تجویز کند یا برای بستن این رگ‌ها آندوسکوپی انجام دهد. معمولا داروی ساندوستاتین با تجویز پزشک برای مهار جریان خون مورد استفاده قرار می‌گیرد.
2. زخم و ترک نوک سینه مادر
کشش و فشاری که نوزاد برای مکیدن شیر به نوک سینه مادر وارد می‌کند، در بیشتر مواقع این ناحیه را زخم می‌کند که با سوزش و درد همراه است. همچنین بزاق طبیعی دهان نوزاد نیز سینه مادر را زخم می‌کند. خون این زخم همراه با شیر وارد دهان نوزاد می‌شود و پس از تحریک شکم او، در قالب استفراغ بالا می‌آید. این نوع خونریزی کاملاً مربوط به مادر بوده و هیچ ربطی به نوزاد ندارد. به دنبال علت این خونریزی هستید؟ مطلب «خون در شیر مادر چه علتی دارد و آیا مانعی برای شیردهی است؟» را در ستاره بخوانید.
درمان
بلافاصله پس از شیر خوردن نوزاد، شربت آب و شکر یا آب شرب معمولی خون را از شکم نوزاد خارج می‌کند. همچنین بهتر است تا زمان التیام زخم‌‌ها، با سینه‌ی دیگر به کودک خود شیر دهید. یک پیشنهاد دیگر استفاده از محافظ سینه است. این محافظ را می‌توانید از تمام داروخانه‌ها تهیه کنید.
3. ورود خون به دهان نوزاد به هنگام تولد
گاهی طی فرایند زایمان، مقداری خون وارد دهان نوزاد می‌شود که تا چند روز پس از زایمان، کم کم بالا می‌آید. این مسئله جای نگرانی ندارد؛ به پزشک اطلاع دهید تا با پیگیری و مراقبت این مسئله برطرف شود.
4. فشار استفراغ، سکسکه و سرفه
گاهی فشار استفراغ، سکسکه یا سرفه رگ‌های خونی مجرای مری را پاره می‌کند، در نتیجه خون در استفراغ کودک خون دیده می‌شود. این مسئله نیز چندان جدی نیست و رفته رفته با بهبود زخم مری برطرف می‌شود.
5. ریفلاکس گوارشی (مری و معده)
بازگشت اسید معده به مری که به ریفلاکس معده شناخته می‌شود، با تحریک و التهاب بافت‌های مری، منجر به خونریزی می‌گردد؛ این خون با استفراغ کودک دفع می‌شود.
درمان
نوزاد را تا 30 دقیقه پس از شیردهی به حالت عمودی نگه دارد و مراقب باشید هوا را نبلعد. اگر کودک تمایلی به غذا ندارد، او را به زور سیر نکنید. همچنین با روش‌های درمانی رفلاکس معده نوزاد آشنا شوید و برای برای کودکان بزرگ‌تر، ضمن کوچک کردن وعده غذایی، مصرف این غذاها را کنترل کنید:
غذاهای چرب و روغنی
نعنا
شکلات
نوشیدنی‌های کافئین دار (قهوه، چای)
مرکبات (آب‌میوه)
6. هموفیلی و کمبود ویتامین K
کمبود ویتامین K در کودکان مبتلا به هموفیلی باعث می‌شود که خون کودک به درستی لخته نشود؛ بنابراین زخم‌ها دیرتر بهبود می‌یابند و خونریزی تا مدت‌ها برقرار است. این خون از مجرای مری بالا آمده و در استفراغ کودک قابل مشاهده است. توجه داشته باشید که این یک وضعیت جدی است و باید به موقع تشخیص داده شود؛ زیرا خونریزی طولانی مدت داخلی به ارگان‌های اساسی آسیب می‌‌رساند.
درمان
برای درمان این نوع استفراغ باید ویتامین K مصرفی کودک افزایش یابد تا پروتئین انعقاد خون در بدن تأمین شود. برخی از داروها مانند داروهای ضد فیبرینولیتیک و دسموپرسین به لخته شدن خون کمک می‌کنند که باید حتماً با تجویز پزشک مصرف شود.
کلام آخر
استفراغ در نوزادان و کودکان بسیار شایع است و اغلب معنای خاصی ندارد؛ اما در صورت وجود خون (خصوصاً خون تیره مایل به سیاه) باید هوشیار باشید. اگر کودک دلبندتان در کنار استفراغ خونی علائم دیگری چون تب، ورم شکم یا بی‌حالی را تجربه می‌کند، سریعاً به پزشک مراجعه کنید و او را در جریان قرار دهید