بزرگنمايي:

آریا بانو - ایسنا / در روزهایی که تداوم آلودگی هوا در شهرهای بزرگ و صنعتی به مشکلی بزرگ برای مردم تبدیل شده است،‌ یکی از مهم‌ترین دغدغه‌ها به کارگیری روش‌هایی برای کاهش عوارض آلودگی هوا بر بدن و اهمیت به نکات تغذیه‌ای است...
در همین راستا برلیانت بزرگمهر _ مشاور رئیس انجمن تغذیه ایران با تاکید بر اینکه آلودگی هوا تنها بر ریه‌ها تاثیر ندارد، بلکه اثرات خود را بر روی سایر ارگان‌های بدن نیز خواهد گذاشت، گفت: هوای آلوده علاوه‌بر آنکه می‌تواند منجر به بروز سرطان ریه شود، اثرات زیاد آن بر قلب و عروق نیز بسیار مشهود است و می‌تواند باعث سکته‌های قلبی و مغزی شود؛ چراکه هنگام آلودگی هوا اکسیژن کافی به مغز نمی‌رسد و علائم عصبی مانند تحریک‌پذیری، عصبانیت، خستگی،‌ اختلال در یادگیری و... در فرد افزایش می‌یابد.
وی با اشاره به عوارض آلودگی هوا بر دستگاه گوارش، ادامه داد: بی‌اشتهایی یکی از عوارض آلودگی هوا است. همچنین اختلال در حرکات دودی روده و هضم و جذب مواد غذایی می‌شود. عارضه‌های پوستی،‌ حساسیت‌های چشمی و سایر عوارض آلرژیک از دیگر مشکلاتی است که آلودگی هوا برای بدن ایجاد می‌کند. البته بدن انسان نیز سیستم قوی برای مقابله با عوامل بیماری‌زا دارد؛ دستگاه گوارش،‌ ریه‌ها و پوست همگی سدهای دفاعی بدن برای مقابله با آلودگی هوا است اما،‌ باید توجه کرد درصورتیکه میزان سموم منتقل شده به بدن افزایش یابد، احتمال مقابله با آن کاهش خواهد یافت.
بزرگمهر به برشماری عوامل تغذیه‌ای تاثیرگذار بر سیستم سم‌زدایی کبد اشاره کرد و افزود: برخی مواد غذایی می‌توانند بر سیستم سم‌زدایی کبد تاثیر منفی داشته باشند؛ به طور کلی تغذیه غلط و سوءتغذیه،‌ افراط در مصرف برخی مواد غذایی مانند موادغذایی سرخ کرده، مصرف نوشابه‌های گازدار که دارای اسیدفسفریک زیادی بوده و مانعی برای جذب کلسیم است، مصرف مواد گوشتی فرآوری شده مانند سوسیس و کالباس و... همگی از مواردی هستند که می‌تواند سم‌زدایی کبد را دچار اختلال کند.
وی در ادامه عوامل تقویت کننده سیستم سم‌زدایی بدن را نیز اینگونه برشمرد: مواد مغذی که دارای ویتامین A و بویژه پیش‌سازهای ویتامین A هستند که بیشتر در منابع گیاهی موجود است، ویتامین E، ویتامین D و سلنیوم از عوامل موثر بر سیستم ایمنی و سم‌زدایی بدن هستند.
این متخصص تغذیه و رژیم‌درمانی به تشریح مواد غذایی موجود در هر گروه پرداخت و تصریح کرد: جگر، زرده تخم‌مرغ،‌ سبزیجات دارای برگ سبز،‌ سبزی‌ها و میوه‌های زرد و نارنجی رنگ مانند هویج و گوجه‌فرنگی، طالبی،‌ زردآلو، هلو و آلو از منابع غنی ویتامین A هستند. منابع غذایی ویتامین E نیز عمدتا در موادغذایی گیاهی، جوانه‌ها بخصوص غلات دارای سبوس و روغن‌های مایع گیاهی وجود دارد. همچنین ویتامین C عمدتا در مرکبات شامل پرتقال، لیموشیرین و نارنگی و همچنین در کیوی، توت فرنگی، فلفل سبز و گوجه‌فرنگی به میزان قابل توجه وجود دارد. سلنیوم‌ موجود در مواد غذایی گیاهی نیز به میزان سلنیوم خاک بستگی دارد؛ در صورتی که موادغذایی در خاکی با منابع غنی سلنیوم رشد کنند میزان سلنیوم موجود در گیاه هم به میزان کافی خواهد بود.
وی در ادامه سایر موادغذایی دارای منابع سلنیوم که در تقویت سیستم سم‌زدایی بدن موثر است را محصولات دامی معرفی کرد و گفت: گوشت قرمز،‌ مرغ،‌ محصولات دریایی،‌ جگر و ماکیان از منابع غنی سلنیوم هستند. البته متاسفانه با نگاه بیشتر به مواد غذایی تشکیل دهنده سبد غذایی افراد بویژه جوانان و نوجوانان درمی‌یابیم منابع غذایی نام برده شده در زمره موادغذایی مصرفی‌شان قرار ندارد و بیشتر به مصرف فست‌فود، نوشابه،‌ غذاهای فرآوری شده و... مشغول هستند.
بزرگمهر ضمن موثر دانستن مصرف آب کافی در روز برای دفع مناسب سموم از بدن،‌ بیان کرد: مصرف مواد حاوی فیبر مانند حبوبات و غلات از منابع مهم موثر در جلوگیری از بروز عوارض آلودگی هوا است. از طرفی تاثیر ویتامین D در افزایش مقاومت بدن در مقابله با بیماری و عارضه‌ها ثابت شده است؛ به گونه‌ای که مصرف ویتامین‌D در حفظ سلامت قلب‌وعروق، تنظیم فشارخون، پیشگیری از خطر ابتلا به سرطان و... مشخص است. یکی از منابع مهم تامین ویتامین D تابش مستقیم نور خورشید است، اما از آنجا که در این روزهای آلوده آلاینده‌ها و ذرات گرد و غبار مانع تابش مستقیم اشعه ماوراء بنفش به پوست و جذب ویتامین D می‌شود، بهتر است از داروهای مکمل برای تأمین ویتامین D استفاده شود.
وی در خاتمه مصرف ماهی و سایر محصولات دریایی را به دلیل داشتن اسیدهای چرب امگا3 در افزایش مقاومت بدن موثر دانست و گفت: شیر و سایر لبنیات هم در بهبود کارکرد و مقاومت بدن در برابر بیماری‌ها مفیدند؛ چراکه دارای کلسیم، مقادیر قابل توجهی ویتامین‌های گروه B و روی است که در تقویت سیستم ایمنی و عصبی بدن موثر است.