بزرگنمايي:

آریا بانو - برترین ها / شب یلدا نقطه عطفی در میان عید مهم یهودیان یعنی روش هشه نه و عید بزرگ کریسمس است. بعضی از خوراکی‌های این سه جشن مشابه هستند مثل استفاده از انار که در هر سه فرهنگ وجود دارد. خوراکی‌های شب یلدا تلفیقی از خوراکی‌های شیرین، تنقلات و انواع میوه‌ها است. این یک جشن بزرگ بخصوص برای ستایش نعمت‌های آسمانی و زمینی با انواع میوه و سبزیجات این دوره از سال است.
شب یلدا آخرین شب فصل زیبای پاییز است. در هنگامه وداغ با پاییز رنگارنگ و خوشامدگویی به ننه سرمای دوست داشتنی. در گذشته‌های دور همانند امروز ماه‌های 30 روزه نداشتیم بلکه تقسیم بندی به صورت 40 روزه بوده و چله سرما یعنی اوقاتی از سال که بسیار سرد بود. جالب است بدانید، چله بزرگ شامل 40 روز، اما چله کوچک در مجموع 40 روز و شب روی هم است. وقتی بچه بودم هر وقت می‌گفتیم هوا سرد است، مادرم بلافاصله می‌گفت هنوز که چله بزرگ نیامده سردتان شده و تازه چله کوچیک هم دست کمی از چله بزرگه نداره. من همیشه برایم جالب بود که آن‌ها چطور همه چیز را با چله سال می‌سنجند و شاید تقویم آن‌ها از لحاظ آب و هوایی درست‌تر بود و شب یلدا همان شبی است که دقیقا فردایش آغاز چله بزرگ است.
از آنجایی که شب یلدا تاریک‌ترین و طولانی‌ترین شب سال است برای داشتن یک زمستان پرباران و برف و آرزوی بهاری خوب، همگی باید در کنار هم باشند و اصلا فلسفه یلدا بر این پایه است که در طولانی‌ترین شب سال در کنار هم به شب نشینی باشیم. سنت‌های خوب نیاکان ما بر پایه دوستی، مهرورزی، گرد هم بودن و احترام به بزرگتر‌ها بود و از این جهت همیشه بچه‌ها می‌نشستند و بزرگتر‌ها داستان‌های شنیدنی و خاطرات جالب‌شان را برای کوچکتر‌های اهل خانه می‌گفتند و حافظ خوانی و شاهنامه خوانی هم بخشی از کار‌های این شب است که بیشتر توسط مسن‌ها انجام می‌شود.
دور هم نشینی همیشه همراه با صرف خوراکی و تنقلات است؛ و این خوراکی‌ها که عموما ریشه در فرهنگ ما دارند، از عناصر همان فصل هستند و البته در طول زمان هم قدری از آن‌ها کم یا زیاد شده است.
خوراکی‌های شب یلدا چه هستند؟
شما نمی‌توانید غذای خاصی را نام ببرید و بگویید این حتما متعلق به شب یلداست، چون در هر جای کشور ما ممکن است با دیگری متفاوت باشند، اما چند مورد هستند که از هم شاخص‌تر هستند که در زیر به شما می‌گوییم:
انار: این میوه زمستانی خوشمزه و پر خاصیت که حتی به آن میوه بهشتی نیز می‌گویند. این میوه پر خاصیت در داستان‌ها و افسانه‌ها نیز نقش مهمی دارد. انار سرشار از ویتامین ث بوده و حاوی آنتی اکسیدان‌هایی همچون پروآنتوسیانیدین و فلاونوئید است. یک ماده به نام اورولیتین آ، در این میوه وجود دارد که توسط میکروب‌های موجود در معده تغییر شکل داده تا به محافظت از سلول‌های عضلات در برابر عوامل پیری کمک کند. این ماده باعث به تاخیر انداختن پیری می‌شود. پس اگر می‌خواهید جوان بمانید، انار بخورید. سلولز فراوان موجود در دانه این ماده هم به پاکسازی روده کمک می‌کند؛ و جالب است بدانید یکی از چیز‌هایی که شرکت اوریفلیم در شامپوی لایه بردار خود استفاده می‌کرد، دانه خرد شده انار بود که به صورت اجزای ریزی درآمده و سلول‌های مرده پوست را جدا می‌کردند.
کدو: شاید به نظرتان جالب نیاید، اما در گذشته کدو پای ثابت شب یلدا بود، چون این میوه هم زمستانی و گرم است و استفاده از خوراکی‌های درست شده با این ماده در گذشته مرسوم بوده است. آش کدو و انواع خورش کدو خوراکی‌های شب یلدا بودند که در نقاط مختلف کشورمان با دستورالعمل‌های گوناگونی درست می‌شدند. در جنوب کدو را به همراه پیاز داغ سرخ می‌کنند و مقداری دانه انار آب اگرفته روی آن می‌ریزند و این خوراکی ترش و شیرین را به عنوان یک وعده غذایی صرف می‌کنند. این ماده سرشار از آنتی اکسیدان و زرد رنگ به نظرم باید سر سفره‌های شب یلدای ما باشد، چون هم خواص فراوانی دارد و هم با آن می‌توان غذا‌هایی بسیاری درست کرد. من قصد دارم یک روز کامل در مورد شیرینی‌های درست شده با کدو برای شما به طور مفصل بحث کنم بنابراین کدو را فراموش نکنید.
آجیل: آجیل ایرانی شامل گردو، پسته، نخودچی، انجیر، نقل و گاهی هم باسلوق بود. تخمه کدو و تخمه آفتابگردان هم برای دور هم نشینی‌ها عالی هستند. شما می‌توانید با تخمه کدو و تخم آفتابگردان بخاطر تناقض رنگی، ترکیب‌های جالبی ایجاد کنید. انجیر خشک هم یکی از قدیمی‌ترین آجیل‌های ایرانی است که در سراسر دنیا به نام کشور ما مشهور شده است. تخمه کدو هم همانند خود کدو طبعی گرم دارد و برای روز‌های سرد سال خوب است.
هندوانه: من هرگز دلیل حضور هندوانه بر روی سفره شب یلدا را نفهمیدم. این میوه متعلق به اوقات سرد سال است و بخاطر طبع سردش بهتر است که در همان زمان هم صرف شود. بعضی می‌گویند از این جهت هندوانه استفاده می‌شد تا بگویند که این میوه را می‌توان به مدت طولانی حتی تا زمستان هم نگه داشت. به گمانم هندوانه از زمانی به بعد جایگزین کدو شد که شاید بخاطر همه پسند بودن و آبدار بودن و همچنین داشتن طعمی شیرین، باشد. من در زیر یک نمونه فینگرفود را که با هندوانه و پنیر درست می‌شود برای شما ارائه دادم. تزئینات هندوانه هم که همه شما بلد هستید.