بزرگنمايي:

آریا بانو - بخاری در همدان حکم کیمیا پیدا کرده و خرید آن مستلزم پرداخت وجوه اضافه و دیدن این و آن و اعمال نفوذ و داشتن دوست و آشنا در بازار است. کمبود بخاری در این شهر به قدری شدید است که مردم به بخاری‌های فرسوده روی آورده‌اند.

آغاز فصل سرما در سال 55 برای مردم شهرستان‌ها، به ویژه اهالی شهر‌های سردسیر، دردسر‌های فراوانی به همراه داشت؛ در این سال کمبود و حتی نایابی پاره‌ای از لوازم مورد نیاز زمستان، مخصوصا بخاری و وسایل گرم‌کننده نفت‌سوز، مردم را سخت نگران کرده بود. روزنامه کیهان در تاریخ پنجشنبه، 18 آذر 55، در بازدیدی میدانی از طریق خبرنگاران خود در شهر‌های سنندج، کرمانشاه، همدان و ساری، وضعیت وخیم کمبود و نبود بخاری نفتی (چراغ علاءالدین) در این شهر‌ها را منعکس کرد:
بازار سیاه علاءالدین در سنندج
خبرنگار کیهان از سنندج گزارش داد: «در حال حاضر برای بخاری علاءالدین در سنندج، 154 تومان تعیین شده، اما به دلیل کمیابی این کالا و هجوم بیش از حد خریدار، این قیمت رسمی فراموش شده و همین بخاری در بازار سیاه به قیمت 2800 ریال به مردم فروخته می‌شود.»
خرید بخاری در کرمانشاه با دوندگی بسیار همراه است
گزارشگر کیهان از کرمانشاه خبر داد: «بخاری علاءالدین در کرمانشاه به قیمت 2000 ریال خرید و فروش می‌شود و فراهم آوردن و خرید آن با دوندگی و تلاش بسیار همراه است. بخاری‌هایی که امسال به بازار عرضه شده از لحاظ کیفیت و کارآیی در سطحی بسیار پایین‌تر از بخاری‌های سال پیش است.»
بخاری در همدان حکم کیمیا پیدا کرده
خبرنگار کیهان در همدان نیز از کمیابی لوازم گرم‌کننده نفت‌سوز نوشت: «بخاری در همدان حکم کیمیا پیدا کرده و خرید آن مستلزم پرداخت وجوه اضافه و دیدن این و آن و اعمال نفوذ و داشتن دوست و آشنا در بازار است. کمبود بخاری در این شهر به قدری شدید است که مردم به بخاری‌های کهنه و فرسوده رو آورده‌اند و برای تعمیر و استفاده مجدد از آن‌ها دست به دامان تعمیرکاران شده‌اند. هجوم مردم برای تعمیر و یا خرید بخاری‌های مستعمل، موجب رونق فوق‌العاده کار تعمیرکاران بخاری شده است، به طوری که تعمیرکاران همدانی از پذیرفتن سفارش تعمیر بخاری تا دو ماه آینده خودداری می‌کنند.»
کمبود بخاری تقصیر تولیدکنندگان است
خبرنگاران کیهان برای آگاهی از علل کمبود و یا نایابی انواع بخاری، با چند تن از فروشندگان شهرستانی نیز گفتگو کردند:
«معادی»، بزرگ‌ترن فروشنده بخاری در شهر ساری گناه کمبود بخاری را به گردن تولیدکنندگان اصلی و فروشندگان بخاری در تهران انداخت و گفت: «تولید بخاری، هیچ توازنی با تقاضای خرید آن ندارد و تولیدکنندگان نتوانستند امسال به میزان مورد احتیاج بازار بخاری عرضه کنند. من امسال تقاضای خرید 5 هزار بخاری کرده بودم، اما فقط توانستم با دوندگی فراوان تعداد 750 بخاری به ساری بیاورم که این تعداد در همان روز‌های اول ورود به ساری به فروش رسید.»
ضرر و زیان باعث شد تا دور فروش بخاری را خط بکشم
فروشندگان بخاری در همدان، اما حرف‌های دیگری داشتند؛ «محمد خلجی»، معروف‌ترین بخاری‌فروش همدان، گفت: «ما امسال موفق به خرید بخاری نشدیم و پولی را که برای خرید بخاری به کارخانه تولیدکننده داده بودیم، برای‌مان پس فرستادند. از سوی دیگر مقررات خاصی بر کار خرید و فروش بخاری حاکم شده است که جز زیان برای فروشنده حاصل دیگری ندارد. من با هزار زحمت تعدادی بخاری به قیمت هر دستگاه 600 تومان خریداری کردم و برای حمل هریک از آن‌ها به همدان 300 ریال هزینه دادم، اما مسئولین برای این بخاری‌ها 500 تومان قیمت تعیین کردند. قیمتی که برای فروش تعیین کرده بودند، با قیمت تمام‌شده برای من 130 تومان تفاوت داشت و همین ضرر و زیان باعث شد تا دور فروش بخاری را خط بکشم و سرمایه‌ام را در کار دیگری به جریان بیندازم.»
او از وجود عوامل دلال و واسطه در کار خرید و فروش کلی بخاری نیز گله کرد: «عده‌ای واسطه اجناس و تولیدات کارخانه‌های بخاری‌سازی را یکجا پیش‌خرید می‌کنند و بخاری‌ها را انبار می‌کنند و وقتی بازار از تقاضا اشباع شد، بخاری را به هر قیمتی که دل‌شان خواست به مغازه‌داران می‌فروشند و به خریداران فاکتور نمی‌دهند. برای سامان دادن به این وضع باید با این گروه عوامل سودجو مبارزه شود و کارخانجات مستقیما تولیدات خود را به مغازه‌داران بفروشند.»