بزرگنمايي:

آریا بانو - فارس / «یسرا سلیمانی» دختر 12 ساله بلوچ با همت و پشتکار توانست از دل محرومیت به بر قله موفقیت بایستد و برای چهارمین سال پیاپی قهرمان مسابقات جهانی محاسبات ذهنی ریاضی با چرتکه شد.
برای بسیاری از هم‎کلاسی‎ها و اطرافیانش باورکردنی نیست که یسرا در کمتر از هشت دقیقه 200 سوال ریاضی را حل می‎کند و یا در یک دقیقه 50 تقسیم 6 رقمی ریاضی را پاسخ می‎دهد.
گرچه این توانمندی از چشمان بسیاری از خیرین و مسؤولان حامی نخبگان دور نمانده اما هنوز هم مسابقات محاسبات ذهنی با چرتکه برای بسیاری از افراد جامعه و به تبع آن مسؤولان ناشناخته است از این رو گاهی این استعدادها و توانمندی‎ها نادیده گرفته می‎شود و یسرا در جامعه نخبگی کمتر مورد توجه قرار می‎گیرد.
این دختر 12 ساله بلوچ که ریشه موفقیت‎اش را همت و تلاش می داند از دل محرومیت به قله جهان ایستاده است، او گرچه عِرق و علاقه خاصی به سیستان و بلوچستان دارد اما برای طی کردن پله‎های موفقیت عازم استان گلستان می‎شود تا از ضمن استفاده از خدمات و امکانات تحصیلی بیشتر، از مسیر موفقیت جا نماند.
مسابقات جهانی محاسبات ذهنی با چرتکه در حالی طی روزهای گذشته با حضور 4 هزار شرکت کننده در کامبوج برگزار شد که یسرا سلیمانی توانست به مقام نخست جهانی دست یابد.
این دختر 12 ساله ایرانی دانش‎آموز کلاس هفتم و اهل سیستان و بلوچستان است و به عنوان تنها نماینده استان گلستان در مسابقات جهانی UCMAS شرکت کرده است.
فارس: ابتدا کسب مقام شما در مسابقات جهانی UCMAS در کامبوج را بهتون تبریک می‎گویم، سطح مسابقات چطور بود؟
سلیمانی: در مسابقات کامبوج 4 هزار نفر از سراسر جهان شرکت کردند و از ایران 26 نفر حضور داشتند که بنده در سطح مورد فعالیتم حائز رتبه نخست جهانی شدم.
فارس: خانم سلیمانی! کمی در مورد محاسبات ذهنی ریاضی با چرتکه یا همان UCMAS توضیح بدهید.
سلیمانی: محاسبات ذهنی ریاضی با چرتکه موجب تقویت حافظه می‎شود و نوعی ورزش مغز است در واقع UCMAS همان ریاضی است فقط با چرتکه است.
فارس: چطور شد به ریاضی علاقه‎مند شدید، فعالیتت در این حوزه از کجا کلید خورد؟
سلیمانی: اولین بار کلاس دوم بود که دیدم خیلی به ریاضی علاقه دارم، آنجا در شهر کوچکی به نام کردکوی UCMAS تازه آمده بود، من هم در این کلاس ثبت‎نام کردم و دیدیم که در این بخش مهارت دارم، نخستین باری که به این مسابقات جهانی رفتم کلاس چهارم بودم و حائز رتبه نخست شدم.
فارس: با چه اساتیدی کار کردید؟
سلیمانی: من چند تا استاد عوض کردم خانم‎ها طاهره زرگری، مونا علیزاده و فرزانه فاطمی برای بنده زحمت کشیدند در حال حاضر نیز زیر نظر خانم سروش آموزش می‎بینم.
فارس: قبل از اینکه وارد این عرصه شوید در درس ریاضی در کلاس درس چه وضعیتی داشتید؟
سلیمانی: در مدرسه خیلی خوب بودم و مهارت زیادی داشتم، معلمان هم با دیدن مهارتم در درس ریاضی، گفتن واقعاً مهارت زیادی دارم و پیشنهاد دادند در کلاسی ثبت‎نام کنیم که با کلاس محاسبات ذهنی با چرتکه آشنا شدم و در آن شرکت کردم.
فارس: احتمالاً همیشه شاگرد اول کلاس هستید، درسته؟
سلیمانی: آره بیشتر اوقات شاگرد اول کلاس هستم، البته امسال به دلیل حضورم در مسابقات جهانی نمی‎دانم چه وضعیتی دارم.
فارس: ریاضی‎ات که خیلی عالی است درسی هم وجود دارد که در آن ضعف داشته باشید؟ بعد از ریاضی به کدام درس علاقه‎مند هستید؟
سلیمانی: فکر نمی‎کنم در درسی ضعفی داشته باشم، وضعیتم در همه دروس مانند ریاضی خوب است، در کنار ریاضی به درس علوم علاقه‎مند هستم.
فارس: دلت می‎خواهد در آینده چه کاره شوید، چرا؟
سلیمانی: دلم می‎خواهد در آینده فضانورد شوم، کنجکاو هستم ببینم آنجا چه خبر است.
فارس: یسرا سلیمانی ریشه این موفقیتت را در چه می‎داند؟
سلیمانی: همت و تلاش عامل اصلی موفقیتم در ریاضی بوده است.
نخبگی ژنتیکی نیست
فارس: نابغه ریاضی بودن ذاتی و ژنتیکی است یا اکتسابی؟
سلیمانی: به نظر خودم که نمی‎تواند ژنتیکی باشد و بیشتر به همت و تلاش افراد مرتبط است، ما خودمان در UCMAS می‎گوییم «برای نابغه شدن نیازی به نبوغ نیست.»
فارس: آیا در جمع شما کسی بود که از لحاظ درسی به ویژه در ریاضی وضعیت خوبی نداشت اما با همت و تلاش به سطح خوبی رسیده باشد؟
سلیمانی: بله، مثلاً یک نفر در مسابقات سطح خیلی پایینی داشت ولی در یک هفته سخت کار کرد و خود را به سطح موردنظر رساند و در نهایت توانست حائز رتبه جهانی شود.
فارس: با این مقام که به دست آورده‎ای واکنش هم‎کلاسی‎هایت نسبت به شما چطور بود؟
سلیمانی: بستگی به منطقه داشت خیلی وقت‎ها برخوردها بسیار خوب و تشویقی بود، البته در برخی نقاط هم کمی واکنش‎های منفی نسبت به من وجود داشت.
برخی از هم‎کلاسی‎ها هم با کنایه با من صحبت می‎کنند و در موردم می‎گویند فکر نمی‎کنم «این نابغه باشد»
فارس: چه توصیه‎ای به سایر دانش آموزان دارید؟
سلیمانی: توصیه می‎کنم هیچ‎گاه ناامید نشوند و با یاد داشته باشند با کار و تلاش می‎توان به هر جایگاهی رسید.
فارس: متأسفانه یکی از معضلات ما برای نخبه‎ها مهاجرت آنها به خارج از کشور و فرار مغزها است در خصوص رفتن این افراد از ایران چه نظری دارید؟
سلیمانی: من معتقدم موقعی که این افراد حمایت نمی‎شوند چاره دیگری جز رفتن ندارند، چرا کسانی باید باشند که از آنها حمایت نمی‎کنند؟
به نظرم این سوال را باید مسؤولانی پاسخ بدهند که از نخبگان حمایت نمی‎کنند و هم نخبگانی پاسخ بدهند که مجبور شدند از ایران بروند.
بنده از همه مسؤولان درخواست می‎کنم از ما حمایت داشته باشند و بستر را برای رشدمان در کشور فراهم کنند.
فارس: نکته پایانی؟
سلیمانی: از معلمان خود انتظار دارم نسبت به امثال بنده که در این سطح فعالیت می‎کنند سخت‎گیری زیادی نداشته باشند، گاهی اوقات به دلیل حضور در مسابقات نمی‎توانم خود را به کلاس درس برسانم و متقابلاً انتظار دارم معلمان و مدیران مرا درک کنند.
«زهره میرلاشاری» مادر یسرا سیلمانی نیز در خصوص مشکلات و معضلات پیش‎روی فرزندش حرف‎هایی برای گفتن داشت، او با وجود مضیقه‎های مالیو کمبود امکانات در سیستان و بلوچستان از هیچ تلاشی برای موفقیت یسرا فروگذار نکرد.
فارس: لطفا خودتان را معرفی کنید؟ چند فرزند دارید؟
مادر یسرا: زهره میرلاشاری هستم 35 سال سن دارم 15 سال در عرصه معلمی فعالیت دارم، همسرم نیز متولد سال 1357 و دبیر آموزش و پرورش است، ما همین یک فرزند را داریم.
فارس: چه شد «یسرا» به این سمت رفت؟
مادر یسرا: من همان موقع که یسرا به دنیا آمد دانشجوی کارشناسی ارشد در گرگان بودم، خانواده‎ام تحصیل کرده هستند و به علم و تحصیل اهمیت می‎دهند در واقع می‎توان گفت قسمتی از هوش یسرا ارثی است.
فارس: حمایت مسوولان از دخترتان رضایت‎بخش بود؟
مادر یسرا: تنها سازمانی که از ما حمایت کرده سازمان منطقه آزاد چابهار بوده و امسال نیز در کنار منطقه آزاد چابهار در جریان حضور «یسرا» در برنامه عصر جدید یکی از خیرین بزرگ تهرانی به نام «حاج ‎آقا فردوس» از ما حمایت کردند و ضمن فراهم کردن شرایط انتقال ما به تهران، هزینه سفر دخترم به مسابقات جهانی کامبوج را پرداخت کردند اما دیگر مسؤولان و یا هیچ نهاد و ارگان خاص دولتی حمایت آنچنانی از ما ندارند.
دو سال است که یسرا را با حقوق معلمی به خارج از کشور آوردم، سال سوم سازمان منطقه آزاد چابهار تمام هزینه‎های سفر یسرا به مسابقات را تقبل کرد، امسال نیز در کنار منطقه آزاد چابهار یکی از خیرین در هزینه سفر به کامبوج به ما کمک کرد.
اگر یسراحمایت می‎شود به دلیل آن است که بومی چابهار است با این حال بیشتر حمایت‎ها از خیرین است نه از ارگان‎ها، اما دانش‎آموزانی هستند که اصلاً حمایت نمی‎شوندبرای مثال دانش‎آموزی در مسابقات کشوری محاسبات ذهنی با چرتکه حائز مقام نخست شد اما به دلیل عدم حمایت نتوانست در مسابقات جهانی شرکت کند، متأسفانه همه نابغه ها این مشکلات را دارند.
فارس: برخی دانش‎آموزان بااستعداد هستند اما خانواده‎ها توجهی به آن ندارند چه توصیه‎ای به این دسته از والدین دارید؟
مادر یسرا: دو سال اول قرض می‎کردم و از اداره آموزش و پرورش وام گرفتم تا توانستم یسرا را به مسابقات جهانی دبی ببرم، حتی می‎خواستم منزل شخصی‎ام را بفروشم تا یسرا از مسابقات و ادامه فعالیت جا نماند.
اگر هر مادری اینقدر دغدغه داشته باشد صد در صد فرزندان موفقی خواهد داشت وقتی خانواده در کنار فرزندشان باشند موفقیت آن دانش‎آموز قطعی است.
فارس: شما خودتان معلم هستید قطعاً نسبت به دانش‎آموزان بازمانده از تحصیل بی‎اطلاع نیستید، به نظر شما ترک تحصیل دانش‎آموزان از کجا نشأت می‎گیرد؟
مادر یسرا: اینکه دانش‎آموزی درس نمی‎خواند دلیل مختلفی دارد که یک علت آن ضعف امکانات است، برای اینکه یسرا پیشرفت کند او را از سیستان و باوچستان به استان گلستان آوردم و او را زیر نظر بهترین معلمان پرورش دادیم، در واقع وقتی ضعف آموزشی در کشور و شهری باشد 100 درصد دانش‎آموزان بازمانده از تحصیل در آن بیشتر است.
گاهی اوقات هم دانش‎آموز بازمانده از تحصیل در نتیجه ضعف فرهنگی بوجود می‎آید و با وجود فراهم بودن امکانات آموزشی، خانواده برای فرستادن فرزندش به مدرسه درک درستی ندارد، گاهی اوقات نیز شرایط نامطلوب اقتصادی مانع ادامه تحصیل دانش‎آموزان می‎شود، برای مثال در روستایی مانند «دشتیاری» خانواده حتی آب برای خوردن ندارد، وقتی تمام دغدغه خانواده‎ها در این روستا فراهم شدن آب سالم است چطور می‎توانند برای ادامه تحصیل فرزندشان دغدغه‎مند باشند.
متأسفانه کودکان بازمانده از تحصیل در سیستان و بلوچستان خیلی زیاد است چراکه شرایط اقتصادی مناسبی ندارند و خیلی‎ها همچنان کپرنشین هستند و آب آشامیدنی ندارند.
فارس:دلتان می‎خواهد یسرا در آینده در چه شغلی فعالیت کند؟
مادر یسرا: برای من مهم نیست که یسرا چه شغلی داشته باشد مهم این است که در هر زمینه‎ای که وارد می‎شود موفق باشد، در واقع خوشبختی به نوع شغل نیست به میزان موفقیت در آن شغل است.
گلایه از عدم حمایت مسؤولان از نخبه نوجوان ریاضی
فارس: به طور ویژه انتظار دارید مسؤولان از یسرا چه حمایتی داشته باشند؟
مادر یسرا: در حال حاضر یسرا دو حامی مالی دارد و از لحاظ مادی مشکلی ندارد اما یکی از مشکلات یسرا در مدرسه است و تکلیفی که سایر دانش‎آموزان در پنج دقیقه می‎توانند حل کنند یسری می‎تواند در سه دقیقه آن را حل کند که ما انتظار داریم مدارسی برای دانش‎آموزانی مانند یسرا وجود داشته باشد و از این دست دانش‎آموزان حمایت شود.
شاید باورتان نشود که یسرا چهار بار قهرمان جهان شده و طی این سال‎ها هنگام بازگشت حتی یک استقبال خشک و خالی نیز از دخترم انجام نشده است.
فارس: کمی از توانمندی‎های یسرا در محاسبات ذهنی با چرتکه توضیح دهید؟
مادر یسرا: یو سی مس 12 تم دارد و هر سال سطح دانش‎آموزان بالا می‎رود برای مثال اگر یسرا در سال گذشته 200 سؤال دو رقمی را پاسخ می‎داد امسال 200 سؤال چهاررقمی را حل کرده است و یا ضرب سه رقمی در سه رقمی را انجام داده است.
یسرا 50 تقسیم 6 رقمی در سه رقمی را در یک دقیقه حل می‎کند و در این بخش توانمندی بالایی دارد.
فارس: سطح مسابقات امسال چطور بود؟
مادر یسرا: در مسابقات کامبوج 4 هزار نفر شرکت داشتند و از کشورهای مختلف اعم از کانادا و آمریکا در این دوره از مسابقات شرکت کردند و سطح مسابقات بسیار بالا بود.
حمایت از نخبگان شعارگونه شده است
فارس: مسابقات بعدی در چه زمانی انجام می‎شود؟
مادر یسرا: مسابقات استانی محاسبات ذهنی با چرتکه در تابستان سال آینده برگزار می‎شود ولی مسابقات جهانی در همین برهه زمانی در هندوستان برگزار می‎شود.
فارس: یسرا از سخت‎گیری معلمان هنگام حضور در مسابقات و غیبت در کلاس‎ها گله داشت آیا حضورش در مسابقات، لطمه‎ای به درس‎ها وارده کرده است؟
مادر یسرا: یسرا توانایی دارد که در صورت غایب بودن خود را به آن درس برساند ولی دبیران شاید شناخت کافی نسبت به یسرا ندارند به همین دلیل مواقعی که برای حضور در مسابقات در مدرسه حضور نداشت سخت‎گیری معلمان زیاد بود.
فارس: نکته‎ای اگر باقی مانده بفرمایید؟
مادر یسرا: بیشتر دوست دارم از دانش‎آموزانی که استعداد و توانمندی دارند حمایت شود البته انگار حمایت از نخبگان شعارگونه شده است.