بزرگنمايي:

آریا بانو - باشگاه خبرنگاران / پنجاه‌ونهمین قسمت برنامه «چرخ» به گفت‌وگویی درباره اوتیسم اختصاص داشت. بخش «میز علم» برنامه‌ی یکشنبه 10 آذر، میزبان هاشم فرهنگ‌دوست، متخصص علوم اعصاب و گفتار درمان بود.
فرهنگ‌دوست اظهار کرد: در افرادی که مبتلا به طیف اختلال اوتیسم هستند، با مجموعه‌ای از کم‌توانایی‌ها مواجه هستیم. از جمله کم‌توانایی‌هایی که در حوزه‌ی ارتباط و تعامل اجتماعی با آن سر و کار دارند، زبان و گفتار هستند. این کم‌توانایی‌ها، اختلال و شکل‌های غیرعادی رشد طبیعی هستند. اما این کم‌توانایی‌ها در این حوزه‌ها به معنای کم‌توانایی ذهنی نیست. در مجموع می‌توان گفت که اختلال اوتیسم طیف گسترده‌ای دارد؛ عده‌ای علاوه بر کم‌توانایی ارتباطی و اجتماعی، کم‌توانایی ذهنی هم دارند، اما عده‌ بسیاری هم ذهن فعال و خوبی دارند. جامعه و خانواده‌ها باید به این کمبود‌ها و نقایص آگاه باشند و در صورت مواجهه با آنها، برای مداخلات بالینی به پزشک مراجعه کنند.
اصلی‌ترین نشانه‌های اوتیسم
فرهنگ‌دوست درباره‌ی علائم و نشانه‌های اختلال اوتیسم گفت: بر اساس کتاب تشخیصی اختلالات روانی انجمن روانپزشکی آمریکا، دو معیار داریم که اصلی‌ترین معیار، نقص در تعامل و ارتباط اجتماعی است. ما از شش ماهگی می‌توانیم این پدیده‌ها را ببینیم. تشخیص زودهنگام اهمیت دارد، چون به درمان کمک می‌کند. کودک مبتلا به این اختلال، ممکن است تماس چشمی مطلوبی نداشته باشد. برجسته‌ترین علامتی که ممکن است خانواده با آن نگران شود، به تعویق افتادن گفتار است. بچه معمولا از 10 ماهگی باید اولین کلمات را بگوید و در 18 ماهگی عبارت‌های دو کلمه‌ای بگوید. اگر در محدوده‌ی یک سالگی بچه کلمه‌ای نمی‌گوید، بهتر است خانواده این مساله را بررسی کند. اگر زودتر تشخیص داده شود، سیستم عصبی ما با انعطاف‌پذیری خودش را اصلاح می‌کند.
تشخیص اوتیسم گسترده‌تر شده است
فرهنگ‌دوست درباره‌ی دلیل افزایش مبتلایان به اوتیسم بیان کرد: جواب کاملا واضحی وجود ندارد. تغییر نوع سبک زندگی می‌تواند یکی از عوامل باشد. یک عامل که در سمینار‌ها و کتاب‌ها مشاهده می‌شود، این است که با افزایش دانش بشر به تدریج نمودار تعداد افراد مبتلا رو به صعود بوده است. مدام شناخت ما نسبت به این موضوع افزایش پیدا می‌کند و با گسترده‌تر شدن دایره‌ی علائم این اختلال و ابزار‌های سنجش، تشخیص اوتیسم بیشتر شده و به همین دلیل آمار افزایش می‌یابد.
علائم اوتیسم را جدی بگیریم
اختلال اوتیسم بزرگسالان هم یکی دیگری از موضوعاتی بود که این متخصص علوم اعصاب و گفتاردرمان درباره‌ی آن توضیح داد: وقتی شناخت اجتماعی ما از اختلال اوتیسم افزایش پیدا کند، تعاملات ما با جامعه خیلی تغییر می‌کند. گاهی کودک سلام نمی‌کند و دیگران آن را بی‌تربیتی تلقی می‌کنند، اما این موضوع می‌تواند اختلال باشد. نباید حساسیت به خرج بدهیم. الان آزمون‌هایی هم برای اختلال اوتیسم در سن بزرگسالی داریم که دقیق‌تر شده‌اند، چون مساله‌ی اجتماع است.