بزرگنمايي:

آریا بانو - ایسنا / طی چند ماه گذشته مواردی از تشدید آلودگی هوا در مناطق مختلف، ثبت رکوردهای جدیدی را در سراسر آسیا در پی داشته است.
در اوایل تابستان سال جاری میلادی (2019) به دلیل کیفیت پایین هوا در بسیاری از مناطق اندونزی صدها نفر از مناطق آلوده، تخلیه و مدارس در جریان بحرانی که باعث شده آسمان این منطقه قرمز شود، تعطیل شدند.
به تازگی نیز افت کیفیت هوا در هند تشدید شده و باعث ایجاد اعتراض عمومی و عواقب ناگوار آن برای بخش بزرگی از جامعه این کشور شده است. این افزایش آلاینده‌ها به خصوص در ذرات ریز PM2.5 باعث تعطیلی مدارس، اعلام وضعیت اضطراری بهداشتی توسط دولت ایالتی، تظاهرات جامعه مدنی و پوشش رسانه‌ای نگران کننده در هند شده است.
این شرایط چندین سال است که به صورت چرخه‌ای تکراری در ابتدای زمستان اتفاق می‌افتد. در هند، آلودگی شدید هوا از ماه اکتبر تا فوریه به فصلی خاص و تکراری برای هر سال تبدیل شده است. یکی از دلایل اصلی آن سوزاندن مزارع کشاورزی برای پاکسازی از پسماندهای کشاورزی، آتش‌سوزی جنگل‌ها و هم‌چنین روشن کردن آتش‌های خانگی برای پخت و پز و گرم کردن است. این اقدامات سطح کیفیت هوای هند را که در حال حاضر به دلیل آلودگی ناشی از حمل و نقل، انرژی و منابع صنعتی نامطلوب است، بدتر می‌کند.
آلودگی شدید هوای هند میلیون‌ها نفر از مردم مناطق پرجمعیت را که هفته‌ها در معرض دود غلیظ و سمی قرار دارند، تحت تأثیر قرار می‌دهد. کارشناسان بهداشت عمومی محلی این کشور تخمین می‌زنند که کودکان در منطقه پایتخت با بازگشت از مدرسه در معرض سطوح آلودگی هوا معادل استعمال 50 تا 60 نخ سیگار قرار دارند. به همین ترتیب، بخش‌های آسیب‌پذیر جامعه به طور نامتناسب در معرض این تهدیدات زیست محیطی قرار دارند.
ریزگردها و مواد آلاینده موجود در دود و آلودگی هوا تأثیرات منفی بر سلامت انسان دارد و طبق گفته سازمان جهانی بهداشت، سالانه مسئول هفت میلیون مرگ زودرس در سراسر جهان است. در کشورهایی که گرفتار چنین سطوح بالایی از آلودگی هوا هستند، این تهدید زیست محیطی دومین یا سومین عامل جدی خطر برای سلامت عمومی محسوب می‌شود.
در گزارشی که اخیراً از سوی مؤسسه Health Effects انجام شده، تأکید شده است که در صورت عدم انجام اقدامات اضافی برای تغییر بحران‌های مداوم آلودگی هوا، مرگ و میر ناشی از آلودگی هوا در هند از 1.1 میلیون در سال 2015 میلادی به 1.7 میلیون مرگ در سال 2030 میلادی و 3.6 میلیون مرگ سالانه تا سال 2050 میلادی خواهد رسید.
به گفته کارشناسان، علاوه بر تأثیرات مضر آلودگی هوا بر سلامتی افراد، این تهدیدهای زیست محیطی هم‌چنین بر اقتصاد، امنیت غذایی و وضعیت اقلیمی تأثیر می‌گذارد و نابرابری‌ها را تشدید می‌کند. آلودگی هوا و تغییرات اقلیمی به طور طبیعی در ارتباط هستند، زیرا آلاینده‌های هوا بر آب و هوا تأثیر می‌گذارند و غالباً با گازهای گلخانه‌ای با هم منتشر می‌شوند.
از آن جایی که آسیا در سال‌های اخیر چشمگیرترین وضعیت آلودگی هوا را تجربه کرده است، بسیاری از مطالعات روی راه‌حل‌های منطقه‌ای متمرکز شده‌اند. در سال 2016 میلادی، هیات اقلیم و هوای پاک گزارشی را به منظور یافتن راه‌حل‌هایی برای آلودگی هوا در شهرهای هند ترتیب داد. در گزارش "تنفس هوای پاک" 10 راه حل مقیاس‌پذیر برای شهرهای هند توسط یک کارگروه از متخصصان هندی و بین‌المللی هدایت شد. این برنامه راه‌حل‌هایی از جمله جلوگیری از سوزاندن مزارع کشاورزی در فضای باز با تبدیل بقایای محصولات به یک منبع تولید سوخت برای تولید برق را ارائه داد که می‌تواند آلودگی هوا را در هند به میزان قابل توجهی کاهش دهد.
گزارش‌ها نشان می‌دهد دولت‌های محلی باید نقش اصلی در مقابله با آلودگی هوا را ایفا کنند. شهر "جامبی" اندونزی که به دلیل قرمز شدن آسمانش در زمان آلودگی هوا توجه رسانه‌های بین‌المللی را به خود جلب کرده بود، یک برنامه کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای را که شامل کاهش و گرفتن متان از زباله‌ها و مقررات محلی که سوزاندن زباله را ممنوع و کاشت درخت را برای سرسبز شدن محلات ترویج می‌کند، تصویب کرده است.
علاوه بر این، امسال دولت هند به مناسبت روز جهانی محیط زیست به هیات اقلیم و هوای پاک پیوست. وزیر محیط زیست، جنگل‌ها و تغییرات اقلیمی هند اظهار داشت که این کشور برای اتخاذ انرژی پاک‌تر، تولید پایدار و الگوهای پایدار مصرف و هم‌چنین حمل و نقل، کشاورزی، صنعت و مدیریت پسماند سازگار با محیط زیست برای ترویج هوای پاک تلاش خواهد کرد.
مجمع محیط زیست سازمان ملل متحد، به همراه دیگر نهادهای جهانی، خواستار افزایش اقدامات در جهت بهبود کیفیت هوا و به طور کلی توجه به این آلودگی‌ها شده است. در این راستا حرکت سیاسی جهانی با فرآیندهای سیاسی منطقه‌ای که سلامت و محیط زیست را به عنوان اولویت در آسیا و اقیانوس آرام به رسمیت می‌شناسند، پشتیبانی می‌شود. این حرکت پایه و اساس خوبی برای انجام اقداماتی قاطع‌تر است.
بنا بر گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد، آلودگی شدید هوا در آسیا بخشی از یک مشکل جدی، پایدار و جهانی آلودگی هوا است که بخش‌های حمل و نقل و کشاورزی، انرژی خانگی، صنعت و هم‌چنین شیوه‌های مدیریت پسماند را درگیر می‌کند. بنابراین ضروری است که تلاش‌های هماهنگ به رهبری دولت‌های محلی و ملی با حمایت از ابزارهای موجود و تجربه بین‌المللی انجام شود تا از خود، اقتصاد و سیاره خود در برابر اثرات مضر این تهدیدات زیست محیطی در حال رشد محافظت کنیم.