بزرگنمايي:

آریا بانو - سمیرا افتخاری: جشنواره فیلم کوتاه تهران به‌عنوان یکی از مهم‌ترین جشنواره‌های سینمایی کشور پس از حدود چهار دهه هنوز سازوکار اصلی خود را نیافته و همچنان در حال آزمون‌وخطاست.

سرویس سینمایی هنرآنلاین : سی و ششمین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران این روزها در حالی برگزار می‌شود که در ساختار اجرایی، تفاوت‌هایی نسبت به سال‌های گذشته دارد. این تغییرات هرچند شاید چندان به مذاق برخی از اهالی سینما خوش نیاید، اما در آینده می‌تواند مسیر روشن و مشخص‌تری داشته باشد و جشنواره با نظم و انضباط‌تری را پیش روی مخاطبان خود قرار دهد.
تغییر شیوه بلیت‌فروشی
آنچه وجه تمایز جشنواره سی و ششم با ادوار گذشته خود است، در درجه نخست بحث بلیت‌فروشی است. در سال‌های گذشته همواره سالن‌‌داران به دلیل تعدد و ازدحام بیش از ظرفیت سالن جوابگو نبودند و همین باعث می‌شد در سئانس‌های مختلف عده بسیار زیادی از مخاطبان و علاقه‌مندان حاضر در کاخ جشنواره، به دلیل نبود صندلی‌، مجبور به نشستن یا ایستادن در راهروهای سالن باشند و این مسئله موجب کمبود فضا، هوا و مسائل دیگر می‌شد. در صورتی که اتفاقی در یکی از سالن‌ها برای یکی از مخاطبان یا خود سالن رخ می‌داد، همین معضل به‌ظاهر کوچک می‌توانست به یک معضل بسیار بزرگ و غیرقابل‌جبران‌ تبدیل شود. خوشبختانه امسال این مورد ساماندهی شده است و سالن‌داران موظف هستند تنها به افرادی که بلیت دارند اجازه ورود و خروج از سالن‌ها را بدهند.
این اتفاق موجب شده است دیگر کسی دغدغه نیافتن جا و صندلی مناسب نداشته باشد و هر کس با ارائه بلیت خود بتواند روی صندلی مورد نظر که پیش از این رزرو کرده است، بنشیند. این تمهید موجب سهولت در رفت‌وآمد مخاطبان شده، ضمن این که این شیوه بلیت‌فروشی باعث احترام به فیلمسازان جوانی است که قرار است در آینده تبدیل به شناسنامه هنری و سینمایی این کشور باشند. درواقع، مخاطبان می‌دانند برای دیدن فیلم کوتاه در گونه‌های مختلف موظف به پرداخت هزینه هستند و باید با احترام به تماشای این آثار بنشینند.
اما آنچه در این زمینه هنوز هم معضل است، نوع ارائه خدمات به اصحاب رسانه است. با وجود آن که از پیش اعلام شده بود اصحاب رسانه برای تهیه بلیت با مشکلی مواجه نخواهند بود، اما در روزهای گذشته بارها و بارها خبرنگاران نسبت به این موضوع که بلیت برای سئانس مورد نظرشان وجود ندارد، اعتراض کردند. در سال‌های گذشته برگزارکنندگان جشنواره یک سالن از سالن‌های پردیس ملت را برای اصحاب رسانه در نظر می‌گرفتند. امسال با توجیه کم بودن مخاطبان، این سالن به سایر سالن‌های مخاطبان عادی افزوده شد. درنتیجه اکنون تنها به اختصاص سهمیه‌ای از سالن برای اصحاب رسانه بسنده شده است. شاید بهتر بود این سهمیه از 10 بلیت برای هر سالن به تعداد بیشتری اختصاص می‌یافت تا خبرنگاران علاقه‌مند به پوشش این رویداد هنری جذاب با مشکل نبود جا، مواجه نشوند.
تعدد فیلمسازان جوان و سوژه‌های تکراری
فیلمسازان فیلم کوتاه ایران در سال‌های گذشته در سطح بین‌المللی خوش درخشیده‌اند و طبعاً افزایش تعداد فیلمسازان جوان و علاقه‌مندان به حوزه فیلم کوتاه می‌تواند باعث ظهور استعدادهای جدید شود، اما نباید این نکته را فراموش کرد که عدم پرورش ایده‌های نو و خلاق موجب شده است بسیاری از آثار، موضوعی واحد و شبیه به هم باشند که نتیجه آن تبدیل این جشنواره به یک رویداد تکراری است. حضور دفاتر مختلف انجمن سینمای جوان، دانشگاه‌های هنری، آموزشگاه‌ها و مراکز مختلف هنری، دارالفنون، مدرسه سینما و... باعث شد هر روز بر تعداد افراد جوان سینما افزوده شود، اما این که آن‌ها چه پتانسیلی دارند و اساساً این تعداد خروجی در سینما چه مبنایی دارد، پرسش‌هایی است که هنوز به آن پاسخ داده نشده است. شاید اگر از تعداد هنرجویان و دانشجویان فیلمسازی کاسته شود و تمرکز روی تعداد مشخصی از جوانان باشد، در آینده از میان همین تعداد، فیلمسازانی سر برآورند که آثارشان در دنیا حرفی برای گفتن دارد. در حال حاضر نگاه جشنواره‌پسند، حضور در سینمای بدنه و عوامل دیگر موجب شده است که ایده‌ها در یک نقطه متمرکز باشند و خیلی در گونه‌های دیگر سینمای کوتاه، این جرات و جسارت دیده نشود.
نبود کاخ مناسب جشنواره
سالانه جشنواره‌های سینمایی زیادی در کشور ما برگزار می‌شود. به‌جز جشنواره‌های ارگانی، خود سازمان سینمایی نیز به‌عنوان نهاد مسئول، برگزارکننده تعداد زیادی جشنواره سینمایی است. از عمر جشنواره‌هایی چون فیلم فجر، جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران، جشنواره حقیقت و برخی دیگر از جشنواره‌ها چند دهه گذشته است ولی هنوز با معضل مکان برگزاری جشنواره مواجه هستیم و هر بار باید منتظر بمانیم و ببینیم قرعه به نام کدام یک از پردیس‌های تهران خواهد افتاد. هرچند گزینه‌ها محدود هستند، اما جا دارد سازمان سینمایی به شکل جدی به فکر ایجاد یک مکان واحد برای برگزاری جشنواره‌های خود باشد تا مشکلاتی که هر سال برای مکان برگزاری جشنواره‌ها داریم، مرتفع شود.
در این بین، به نظر می‌رسد جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران به‌عنوان یکی از مهم‌ترین جشنواره‌های سینمایی کشور هنوز سازوکار اصلی خود را نیافته و همچنان در حال آزمون‌وخطاست. پس از گذشت نزدیک به چهل سال از عمر این جشنواره، منطقی است به فکر یک ساختار اجرایی مناسب باشیم تا هر سال شاهد تغییرات نباشیم؛ جشنواره چارچوب مشخص داشته باشد و با تغییر مدیریت و تغییر دبیر، ساختار جشنواره به شکل سلیقه‌ای با تغییر و تحول مواجه نشود. می‌شود با در نظر گرفتن نقاط ضعف سعی در رفع آن داشت و برای آینده فرصت‌هایی ایجاد کرد که چشم‌انداز بلندمدت هر جشنواره‌ای است.