بزرگنمايي:

آریا بانو - با توجه به فرا رسیدن اربعین حسینی، در این گزارش نگاهی می‌اندازیم به سه دوره نمایشگاه لباس عاشورایی آن هم در حالی که امسال، چهارمین دوره آن به دلایل و بهانه‌های مختلف برپا نشد.

سرویس مد و لباس هنرآنلاین: آبان 94 فراخوانی از سوی کارگروه ساماندهی مد و لباس کشور منتشر شد که تا اندازه بسیاری با دیگر فراخوان‌ها متفاوت بود و جریان مد کشور را به سمتی برد که تعظیم شعائر و احیای فرهنگ غنی اسلامی را نشانه رود.
نخستین نمایشگاه لباس عاشورایی فراخوان داد... این عنوان تیتری بود که در تمامی رسانه‌های مکتوب و مجازی منتشر شد و دریچه جدیدی از تحول و نوآوری به روی فرهنگ پوشش مردم سرزمینمان باز کرد.
طراحی لباس عزاداری اقوام استان‌ها در ماه محرم و صفر، طراحی لباس‌های آئینی در مراسم عزاداری در تکایا و هیئت‌ها و استفاده در ایام محرم و طراحی لباس مراسم تعزیه‌خوانی واقعه روز عاشورا از محورهای فراخوان بخش رقابتی نمایشگاه بودند و تعظیم شعائر و احیای فرهنگ غنی اسلامی، ترغیب و تشویق طراحان برای ارائه ایده‌ها و طرح‌های لباس مذهبی، عزاداری و عاشورایی، ارج نهادن به زحمات پیشکسوتان، چهره‌های ماندگار و فعالان این عرصه و بررسی نقش لباس و کاربرد آن در ایام محرم و شیوه‌های انتقال فرهنگ عاشورا اهداف این فراخوان عنوان شد.
اما از زمان اعلام فراخوان تا برپایی نخستین دوره، بالغ بر یک سال سپری شد و سرانجام در تاریخ دوشنبه 26 مهرماه، نخستین نمایشگاه لباس عاشورایی با حضور علی مرادخانی معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، حجت‌الاسلام پژمانفر رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس، حمید قبادی دبیر کارگروه ساماندهی مد و لباس و جمعی از طراحان و تولیدکنندگان لباس‌های عاشورایی در تالار وحدت افتتاح شد.
در مراسم افتتاح این نمایشگاه که در آن حدود 110 لباس زنانه، مردانه و بچه‌‌گانه ویژه محرم به نمایش درآمدند و حمید قبادی دبیر وقت کارگروه ساماندهی مد و لباس ضمن تشکر از طراحانی که با ارائه اثر عاشورایی در حوزه لباس دینشان را به قیام اباعبدالله الحسین (ع) ادا کرده خواسته‌اند بگویند با هنرشان می‌توانند در خدمت عاشورا باشند تشکر کرد و گفت: انتقال مفاهیم ارزشمند دینی وظیفه و فرض برای همه ما است.
او لباس را موضوعی مهم برای انتقال مفاهیم دینی عنوان و اظهار کرد: همان‌گونه که یک تصویر می‌تواند مفاهیم مختلف را منتقل کند، لباس هم می‌تواند انتقال‌دهنده مفاهیم باشد.
قبادی با اظهار امیدواری از اینکه با برگزاری چنین نمایشگاه‌هایی بتوان شاهد جریان‌سازی و الگوسازی در این حوزه باشیم، گفت: امیدواریم در سال‌های بعد شاهد ارائه نمونه‌های بهتر، کاربردی‌تر و مفهومی‌‌تری باشیم.
در این مراسم حجت‌الاسلام پژمانفر، رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس طی سخنانی با اعلام حمایت مجلس و به‌خصوص کمیسیون اجتماعی از برگزاری این نمایشگاه گفت: در مصنوعات ساخته انسان هیچ چیزی به‌اندازه لباس نمی‌تواند پیام به سایر انسان‌ها ارائه کند.
علی مرادخانی معاون وقت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز طی سخنانی ضمن تشکر از افرادی که زحمت کارهای متفاوت را به خود می‌دهند، اظهار کرد: حوزه فرهنگ حوزه پرتلاطمی است و همیشه مسائل مختلفی را در بردارد. خوشحال هستم که در برگزاری این اتفاق لزوماً دولت دست‌اندرکار نیست و صنوف هم حضور دارند.
او ادامه داد: موضوع لباس بحث نمادینی است و اصولاً ارزیابی هویت انسان‌ها و تبار اجتماعی آن‌ها به‌واسطه لباس صورت می‌گیرد. لباس به‌عنوان یکی از مهم‌ترین نمادهای بشری است که نگاه فرد به جامعه و شناخت از مسائل و تبار اجتماعی و ... را نشان می‌دهد.
مرادخانی با ابراز تأسف از اینکه در بخشی از برنامه‌ها در حوزه لباس کم‌کاری شده است، اظهار داشت چنانکه کارهای باکیفیتی در این حوزه ارائه و به کارمان باور داشته باشیم می‌توانیم تأثیرگذاری بیشتری را در حوزه مد و لباس شاهد باشیم و حتی به یک گفتمان در جهان در این حوزه دست یابیم و آن را همچنین به یک جریان اقتصادی تبدیل کنیم. البته باید طرح‌ها را به‌گونه‌ای اجرا کنیم که مورد استقبال مردم قرار گیرد.
نمایشگاه لباس عاشورایی از روز 27 مهرماه تا دوم آبان ماه از ساعت 10 صبح تا 18 در تالار وحدت آماده پذیرایی از علاقه‌مندان به حوزه لباس عاشورایی بود.

و اما در ادامه و تاریخ 26 تیرماه 96، فراخوان دومین نمایشگاه لباس عاشورایی از سوی بنیاد ملی مد و لباس کشور منتشر و این دوره از نمایشگاه لباس عاشورایی، شنبه 25 شهریور همان سال و با حضور جمعی از طراحان لباس و مسئولان فرهنگی در تالار وحدت افتتاح شد.
در آئین افتتاحیه این رویداد، حمید قبادی دبیر وقت کارگروه ساماندهی مد و لباس کشور اظهار داشت که هم‌زمان با جرقه فکری ایده نمایشگاه لباس عاشورایی و فراهم آمدن زمینه برگزاری آن متوجه اهمیت تلاش هنرمندان و طراحان در این زمینه شدیم.
اول مهرماه سال 96، آئین اختتامیه دومین نمایشگاه لباس عاشورایی برگزار شد. در مراسم اختتامیه این نمایشگاه ابراهیم درستی، نایب‌رئیس اول اتاق اصناف تهران طی سخنانی کوتاه به انتقاد از وضعیت حمایتی مسئولان از اصناف کشور پرداخت و عنوان کرد: همه مسئولان از تولید سخن می‌گویند اما آیا به درد و مشکلات تولید رسیدگی می‌شود. وعده، وعید‌ها خوب است اما آیا این وعده، وعیدها را عملی کرده‌اید؟ چرا باید در کشور همسایه ما تولیدکننده وام 3 درصدی بگیرد و محصولش بیمه باشد اما ما برای دریافت وام تولید دچار مشکل باشیم. آیا مسئولان معافیت مالیاتی تولید‌کنندگان را محقق کرده‌اند؟ ما در بخش مالیات دغدغه داریم.
حمید‌رضا یوسفی‌فر مدیر بخش اصناف کارگروه ساماندهی مد و لباس نیز با اشاره به اینکه در سال‌های گذشته در مناسبت‌هایی مانند محرم و ماه رمضان نمایشگاه‌های عفاف و حجاب برگزار می‌شد، اما با دقت نظر کارگروه اتفاقات فاخری رخ داده و اکنون شاهد برگزاری نمایشگاه لباس عاشورایی هستیم، گفت: مشکلات زیادی در حوزه تولید داریم البته برای ترویج استفاده از محصولات ایرانی تلاش‌های زیادی انجام شده و اصناف به‌نوبه خود به خواست مقام معظم رهبری در حوزه تولید ملی لبیک گفته‌اند.
دومین نمایشگاه لباس عاشورایی از 25 شهریور تا اول مهرماه از ساعت 10 تا 17 در طبقه دوم تالار وحدت میزبان علاقه‌مندان بود.
اما پس از دو دوره برپایی این نمایشگاه، انتظارات از آن بالا رفت و هرچند بسیاری از کارشناسان و صاحب‌نظران در حوزه مد و لباس، برپایی این رویداد را تنها در حد و اندازه یک رویداد قلمداد کردند که نتوانسته در اشاعه فرهنگ عاشورایی توسط ابزار پوشش آن‌گونه که باید مؤثر عمل کند.
با این همه برپایی برخی کارگاه‌های آموزشی و نشست‌های تخصصی پیش از برپایی دوره سوم فضا را برای هر چه اثرگذارتر شدن نمایشگاه لباس عاشورایی فراهم کرد و بسیاری از نقاط ضعف آسیب‌شناسی شدند.
سومین نمایشگاه لباس عاشورایی در تاریخ 17 تیرماه 97 فراخوان داد و مقرر شد این دوره با شعار "این جامه سیاه فلک در عزای کیست" از 28مهر تا 4 آبان ماه در تالار وحدت برپا شود.
سومین نمایشگاه لباس عاشورایی در بخش‌های پوشاک آقایان، پوشاک بانوان، پوشاک کودک و نوجوان و طراحی پارچه و لباس تولید شده (تن‌پوش جامع) کاربردی به شکل رقابتی برگزار شد و برپایی نشست‌ها و کارگاه‌های آموزشی، برگزاری مسابقه ایده تا محصول و همچنین مسابقه تصویرگری عشق ماندگار از دیگر بخش‌های این رویداد بود.
از محورها و اولویت‌های بخش مسابقه سومین نمایشگاه لباس عاشورایی، به لباس عزاداری اقوام استان‌ها در ماه محرم، لباس‌های آئینی در مراسم عزاداری در تکایا و هیئت‌ها، لباس مراسم تعزیه‌خوانی واقعه عاشورا، طراحی داستان‌های وقایع عاشورا روی لباس، طراحی پارچه با مضامین و اشعار مرتبط با موضوع عاشورا، استفاده و به‌کارگیری اشعار محتشم کاشانی، عمان سامانی در طراحی لباس و پارچه می‌توان اشاره کرد.
سرانجام سومین نمایشگاه لباس عاشورایی با تجلیل از پیرغلامان عرصه لباس عاشورایی و معرفی برگزیدگان بخش مسابقه زنده طراحی در تاریخ 6 آبا 97 به کار خود پایان داد.
محبوبه الهی که برای نخستین بار به سمت دبیری بخش علمی سومین نمایشگاه لباس عاشورایی منصوب شده بود در آئین اختتامیه، طی سخنانی، رسالت تجلی عاشورا در حوزه پارچه و لباس را رسالت برگزارکنندگان این رویداد برشمرد و اظهار داشت: امروز و در این برهه از تاریخ که بسیاری از حوادث، ارزش‌های ملی و دینی ما را در قالب شبیخون مورد هجوم قرار داده‌اند، تلاش می‌کنیم شأن عاشورا چراغ راهی در مسیر کار طراحان و تولیدکنندگان عرصه مد و لباس قرار گیرد.
الهی همچنین به موضوعاتی همچون رشد کیفی آثار این دوره، فاصله داشتن برخی آثار با توقع جامعه اندیشمند و هنرمند، تجربه‌اندوزی متفاوت در شکل‌های فرمی رویداد و البته ارائه الگوهای افراطی در میان برخی هنرمندان و لزوم ارائه طرح و فرم مناسب همراه با پژوهش درباره رنگ‌ها، فرم‌ها و نمادها، اشاره کرد.
و اما در حالی نوبت به برپایی چهارمین نمایشگاه لباس عاشورایی رسید که فراخوان آن با محورهایی همچون لباس عزاداری اقوام استان‌ها در ماه محرم صفر، لباس‌های آئینی در مراسم عزاداری در تکایا و هیئت‌ها و مورد استفاده در ایام محرم و صفر، لباس مراسم تعزیه‌خوانی واقعه عاشورا، لباس مناسب راهپیمایی اربعین، طراحی لباس عاشورائیان با نگاه روزشمار واقعه عاشورا، طراحی پارچه با مضامین و اشعار مرتبط با موضوع عاشورا، طراحی داستان‌های وقایع عاشورا بر روی لباس، استفاده و به‌کارگیری اشعار محتشم کاشانی، عمان سامانی و …، در طراحی لباس و پارچه و دیگر مضامین نوآورانه مرتبط با موضوع در تاریخ 4 تیرماه 98 از سوی بنیاد ملی مد و لباس کشور منتشر شد.
هرچند در همان متن فراخوان درج شد که زمان برپایی این دوره متعاقباً اعلام می‌شود اما تاکنون خبری از آن نیست آن هم در حالی که اواخر مردادماه، دبیرخانه دائمی نمایشگاه لباس عاشورایی از همراه نشدن مصلای امام خمینی (ره) در برپایی این رویداد خبر داد.
پیش از این قرار بود چهارمین نمایشگاه لباس عاشورایی از یکم تا هشتم شهریورماه در محل مصلای تهران برپا شود.