بزرگنمايي:

آریا بانو - شوراهایی که به یاری جشنواره‌های سینمایی می‌آیند
٢١
٠
خبرآنلاین / جشنواره ملی فیلم فجر، جشنواره جهانی فیلم فجر، جشنواره فیلم کوتاه تهران و جشنواره سینماحقیقت چهار جشنواره‌ای هستند که بر اساس برنامه‌ریزی‌های شورای سیاست‌گذاری، مسیر را برای برپایی طی می‌کنند.
چندی است که بر اساس سیاست‌های سازمان سینمایی اعضای شورای سیاست‌گذاری جشنواره‌های مختلف سینمایی معرفی می‌شوند و این اعلام اسامی فرصت آن را فراهم می‌کند تا اهمیت حضور چنین شورایی مورد بررسی قرار گیرد؛ نکته‌ای که با نگاه به اسامی اعضای شوراهای مختلف جشنواره‌ها به چشم می‌خورد نشانگر آن است که گویا هدف از شکل‌دهی این شوراها از یک سو بهره‌گیری از تجربیات چندین ساله مدیران و سینماگران است و از سوی دیگر همراه کردن نمایندگان حقوقی نهادهای مختلف که می‌توانند یاری‌دهنده جریان برگزاری جشنواره‌ها باشند.
جشنواره ملی فیلم فجر، جشنواره جهانی فیلم فجر، جشنواره فیلم کوتاه تهران و جشنواره سینماحقیقت چهار جشنواره‌ای هستند که بر اساس برنامه‌ریزی‌های شورای سیاست‌گذاری، مسیر را برای برپایی طی می‌کنند و به تازگی اعضای شورای سیاست‌گذاری جشنواره جهانی فیلم فجر معرفی شده است. آنچه در مورد اعضای شورای سیاست‌گذاری جشنواره جهانی فیلم فجر جلب توجه می‌کند و می‌تواند بهانه‌ای باشد برای ارزیابی شوراهای سیاست‌گذاری و لزوم شکل‌گیری آن‌ها، حضور افراد غیرسینمایی در این ترکیب است؛ اینکه این گروه‌ها و حاصل جلسات آنان چطور به کمک برگزاری بهتر جشنواره‌ها خواهد آمد نکته‌ای است که در ادامه با نگاهی به اسامی اعضاء مورد بررسی قرار می‌گیرد.
جشنواره جهانی فیلم فجر
رئیس سازمان سینمایی در پنجمین سال برگزاری جشنواره جهانی فیلم فجر به صورت مستقل،‌ تصمیم به تغییر دبیر آن گرفت. از سال 1393 جشنواره جهانی فیلم فجر از جشنواره ملی تفکیک شد. در سال نخست علیرضا رضاداد دبیری این جشنواره را برعهده داشت و از سال دوم یعنی سال 1394 فیلمساز سرشناس سینمای ایران سیدرضا میرکریمی در جایگاه دبیر قرار گرفت. او با نگاه خاص خود سلیقه و سبک و سیاقی خاص را وارد جریان برگزاری جشنواره فیلم در کشور کرد و حالا بعد از چهار سال حضور او در این جایگاه، بنا به حکم رئیس سازمان سینمایی، محمدمهدی عسگرپور فیلمساز و مدیرعامل سابق خانه سینما و بنیاد سینمایی فارابی، این مسئولیت را برعهده خواهد داشت.
اما همزمان با انتشار خبر دبیری عسگرپور، حکم اعضای شورای سیاست گذاری جشنواره نیز منتشر شد تا اهمیت و جایگاه مهم این هیأت روشن شود؛ شورایی که قبلا این جشنواره از آن بی بهره بود و تصمیمات متکی بر دبیر جشنواره گرفته می شد. ویژگی اعضای حاضر در شورای سیاست‌گذاری جشنواره جهانی را می‌توان در چیدمان متنوع افراد از زاویه نگاه و رویکردهای آن‌ها در سینما تا دوری آنان از فضای سینما و حضورشان در نهادهای مرتبط با جریان برگزاری جشنواره دانست.
براساس حکم حسین انتظامی، ابوذر ابراهیمی ترکمان (رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی)، سید روح الله حسینی، محمد حمیدی مقدم، علیرضا شجاع نوری، نادر طالب‌زاده، محمدمهدی عسگرپور، رائد فریدزاده، مصطفی کاظمی (مشاور و مدیرکل دفتر شهردار تهران)، سیدرضا میرکریمی و سیدعباس موسوی (سخنگوی وزارت امور خارجه) اعضای شورای سیاست‌گذاری جشنواره جهانی فیلم فجر را تشکیل می‌دهند.
اینکه انتظامی در انتخاب افراد سینمایی این شورا تلاش کرده تنوع نگاه‌ها به سینما را حفظ کند، از اسامی افراد و پیشینه آنان در سینما روشن است اما در عین حال در این فهرست اسامی سه نفر جلب توجه می‌کند: ابراهیمی ترکمان، موسوی و کاظمی. به نظر می‌رسد آنچه موجب شده سه شخصیت حقوقی در این ترکیب جای بگیرند، نسبت نهادهای مرتبط با این افراد با جشنواره جهانی فیلم فجر است.
یکی از مهمترین بخش‌های جشنواره جهانی فیلم فجر دعوت از مهمانان خارجی و در نتیجه دریافت ویزا برای آنان و فراهم کردن شرایط حضورشان در ایران است. زمانی که نماینده‌ای از وزارت امور خارجه در شورا حضور داشته باشد، اولاً خط و خطوط این وزارتخانه برای اعطای ویزا روشن‌تر می‌شود و در نتیجه مسیری که برای دعوت از مهمانان باید طی شود، دقیق‌تر ترسیم می‌شود و از سوی دیگر پس از دعوت از مهمانان شرایط تعامل با وزارت خارجه راحت‌تر فراهم می‌آید.
شهرداری تهران چند سالی است که همراه جشنواره جهانی گام برداشته است و به عنوان حامی با این جشنواره همکاری کرده. حتی برگزاری جشنواره در منطقه مرکزی شهر یعنی سالن چارسو و استقرار مهمانان در هتل فردوسی و هتل‌های مرکز شهر با هدف آشنایی بیشتر مهمانان خارجی با فضای واقعی شهر تهران بوده است. حالا در شورای سیاست‌گذاری نماینده‌ای از شهرداری تهران حضور دارد تا راه‌های گفت‌وگو ساده‌تر شود و اگر قرار است شهرداری امکانی برای جشنواره فراهم کند، این‌ امکانات گام به گام و در جریان جلسات متعدد فراهم شود.
همواره جشنواره جهانی فیلم فجر نگاهی ویژه به آثار کشورهای اسلامی و کشورهای منطقه داشته است و تعریف کردن بخشی به عنوان «زیتون‌های زخمی» با همین رویکرد بوده است. هرچند محصولات سینمای کشورهای اسلامی فقط محدود به این بخش نبوده و تقریبا در تمامی بخش‌های اصلی جشنواره جای داشته‌اند. به همین دلیل است که به نظر می‌رسد حضور نماینده‌ای سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در شورای سیاست‌گذاری بتواند تنوع را در این بخش بیشتر و افق نگاه‌ها را بازتر کند.
جشنواره ملی فیلم فجر
امسال هم ابراهیم داروغه‌زاده دبیر جشنواره فیلم فجر است. اما روشن است برگزاری جشنواره‌ای با ابعاد جشنواره فیلم فجر و حساسیت بالای آن ـ چه در جمع سینماگران و چه در میان مخاطبان عام و خاص ـ نیازمند وجود پشتوانه فکری قوی و شورایی در پس آن است. بر همین اساس شورایی مرکب از علیرضا رضاداد، سیدمحمدمهدی طباطبایی‌نژاد، نرگس آبیار، حسن خجسته، محمد بزرگ‌نیا و مهرزاد دانش در کنار دبیر جشنواره، سیاستگذاری این دوره از جشنواره را انجام خواهند داد.
رضاداد از باسابقه‌ترین مدیران سینمایی است که سال‌ها یا دبیر جشنواره فجر بوده یا در جریان برگزاری این رویداد سینمایی مسئولیتی برعهده داشته است. حسن خجسته از باسابقه‌ترین افراد در ترکیب هیأت انتخاب و داوری جشنواره در ادوار مختلف بوده است. نرگس آبیار و مهرزاد دانش می‌توانند فرصت ورود نگاه‌های جدید به جشنواره را باز کنند و محمد بزرگ‌نیا از کارگردانان باسابقه است که پیش از این نیز در شورای سیاست‌گذاری این جشنواره حضور داشته است. سیدمحمدمهدی طباطبایی نژاد که سالیان پیشین یا مسئولیت تولید را در مرکز گسترش مستند و تجربی به عهده داشته یا مدیرعامل مرکز بوده، حالا به عنوان معاون ارزشیابی و نظارت مشغول به کار است و می‌تواند با حضور در شورای سیاست‌گذاری از اطلاعات خود در زمینه تولیدات سینمایی به خوبی بهره بگیرد.
جشنواره فیلم کوتاه تهران
جشنواره فیلم کوتاه تهران با 35 دوره برگزاری، یکی از قدیمی‌ترین جشنواره‌های سینمای ایران است. امسال علیرضا رضاداد، سیدصادق موسوی، مهدی جعفری، محمدرضا اصلانی، آیدا پناهنده، امید عبداللهی و الهام حسین‌زاده در شورای سیاست‌گذاری جشنواره حضور دارند. به نظر می‌رسد انتظامی در تعیین شورای سیاست‌گذاری این جشنواره نیز به وضوح ترکیب نگاه‌های قدیمی و جدید و باسابقه و ایده‌های نو را مدنظر قرار داده است. همانطور که در ترکیب فیلمساز باسابقه‌ای چون محمدرضا اصلانی دیده می‌شود، آیدا پناهنده و الهام حسین‌زاده نیز حضور دارند.
رئیس سازمان سینمایی از یک سو مدیر پیشکسوتی همچون علیرضا رضاداد را در ترکیب قرار داده و از سوی دیگر سیدصادق موسوی دبیر جشنواره و رئیس انجمن سینمای جوانان را نیز معرفی کرده تا نیروی جوان و تجربیات چندین ساله در ترکیب با هم بتوانند اشکالات قدیمی را حل و مسیرهای تازه را پیش روی جشنواره قرار دهند.
برای اولین بار نیز با توجه به نگاه جدی حسین انتظامی به مشارکت صنوف، صنف حضور تاثیرگذاری در برپایی این رویداد دارد و امید عبداللهی و الهام حسین‌زاده با معرفی هیأت مدیره انجمن فیلم کوتاه ایران (ایسفا) در شورای سیاستگذاری جشنواره حضور پیدا کردند.
جشنواره سینما حقیقت
جشنواره سینماحقیقت را با وجود عمر 13 ساله‌اش می‌توان یکی از جوان‌ترین جشنواره‌های سینمای ایران محسوب کرد. این جشنواره که در دوره مدیریت محمد آفریده پایه‌گذاری شد، در سال‌های برپایی تلاش کرده جایگاه خود را بیش از پیش محکم کند.
حالا امسال حسین ترابی، سلیم غفوری، محمد تهامی نژاد، محمد حمیدی مقدم، مرتضی رزاق کریمی، آرش اسحاقی (نماینده انجمن صنفی کارگردانان سینمای مستند) و رامین حیدری فاروقی (نماینده انجمن صنفی تهیه کنندگان سینمای مستند) سیاست‌های جشنواره را تعیین خواهند کرد. در این ترکیب نیز حضور دو نماینده حقوقی از صنوف مرتبط دیده می‌شود.