بزرگنمايي:

آریا بانو - نیازهای مغفول مانده کودکان!
١١٣
٠
خراسان / در روز جهانی کودک درباره اصلی‌ترین نیازهای روانی کودکان و راه‌های برآورده کردن آن‌ها نوشته‌ایم
برآورده کردن نیازهای جسمی کودکان، شاید ساده‌ترین کار ممکن باشد به خصوص در صورت وجود امکانات مالی که می‌توان برای کودک غذای مقوی، سرپناه مناسب، خواب کافی و محیط زندگی امن فراهم کرد. موارد گفته شده، نیازهای اساسی جسمانی کودک را شامل می شوند اما باید پرسید آیا پاسخ دادن به نیازهای روانی کودکان به همین آسانی است و اصلا پدر و مادرها با این نیازها آشنا و از ضرورت برآورده کردن آن‌ها آگاه هستند؟ به مناسبت روز جهانی کودک و در ادامه این مطلب، نیازهای روانی کودکان و راه‌های برآورده کردن آن‌ها را با یکدیگر مرور خواهیم کرد.
نیاز به عشق بدون قید و شرط
عشق، امنیت و پذیرش باید در قلب زندگی خانوادگی باشد. کودک باید بفهمد که عشق و محبت شما وابسته به دستاوردهایش نیست. والدین باید اشتباهات و نقاط ضعف فرزندان‌شان را بپذیرند و از مشاهده آن‌ها متعجب نشوند. اعتماد به نفس در خانه‌ای رشد می‌کند که محیط آن سرشار از عشق بدون قید و شرط باشد.
نیاز به بازی‌های خوب و سنگین
برای کودکان بازی تنها جنبه تفریحی دارد. نیاز به بازی از لحاظ اهمیت مانند نیاز به غذا و مراقبت است. بازی به کودک اجازه می‌دهد خلاق باشد، حل مسئله یاد بگیرد و خودکنترلی‌اش را بهبود ببخشد. بازی‌های خوب و سنگین که شامل دویدن و فریاد زدن است نه تنها جنبه تفریحی دارد بلکه به سلامت جسمی و روانی کودک کمک می‌کند.
نیاز به همبازی
گاهی اوقات لازم است کودک زمانی را به بازی با همسالانش بپردازد. بازی با دیگران باعث می‌شود کودک نقاط قوت و ضعف خود را بشناسد، حس تعلق پذیری خود را افزایش دهد و یاد بگیرد چگونه با دیگران کنار بیاید. والدین هم می‌توانند همبازی‌های خوبی برای فرزندان باشند به شرط این‌که سعی در مدیریت بازی نداشته باشند و در مدت زمان بازی، خود را در اختیار کودک قرار دهند.
نیاز به چارچوب و قانون
کودکان نیاز به کاوشگری و استقلال دارند ولی در عین حال باید بدانند که بعضی رفتارهای مشخص شده ، غیرقابل پذیرش هستند و خود آن‌ها مسئولیت پیامدهای چنین رفتاری را باید بر عهده بگیرند. به عنوان یک عضو خانواده،کودک باید از قوانین خانواده آگاهی داشته باشد. پس لازم است چارچوب و مقرراتی را مشخص کنید که عادلانه و مداوم باشد. با داشتن چنین قوانینی آن‌ها قادر خواهند بود در خانه، مهد، مدرسه و ... به مقررات احترام بگذارند. البته باید توجه داشته باشید هنگام وضع قوانین، قاطع و در عین حال مهربان باشید و قوانین منطقی بگذارید.
نیاز به خانه‌ای پر از آرامش
احساس ترس در کودک به صورت پراکنده مشکل‌ساز نیست اما گاهی مشاجرات والدین در حضور کودک و رد و بدل شدن مکالماتی دال بر ترک خانه و خانواده، کودک را در شرایط اضطراب‌زایی قرار می‌دهد و در نتیجه خانه به جای احساس امنیت، ترس را به او القا می‌کند. بهتر است والدین تا حد امکان در حضور کودک دعوا نکنند و حین دعوا، مراقب الفاظ خود باشند زیرا تاثیر منفی جبران ناپذیری بر روان کودک می‌گذارد.
نیاز به اعتماد به نفس بالا
داشتن اعتمادبه‌نفس بالا از اساسی‌ترین نیازهای کودکان است که به دلیل اهمیت، درباره نحوه بالا بردن آن توضیح بیشتری می‌دهیم. برای داشتن کودکی با اعتماد به نفس بالا، چند توصیه به شما داریم.
کودکان را تشویق و تحسین کنید: تشویق اولین تلاش‌های کودکان یا تحسین توانایی آن‌ها برای یادگیری بازی تازه، به آن‌ها کمک می‌کند تا میل به کشف و آموختن شان درباره محیط زندگی رشد کند. به کودکان اجازه دهید تا کشف کنند و در نواحی امن تعیین شده، بازی کنند.
هدف های واقعی برای کودک تعیین کنید: کودکان به هدف‌های واقعی نیاز دارند که با توانایی‌هایشان مطابقت داشته باشد. با کمک شما کودکان می‌توانند فعالیت‌هایی را انتخاب کنند که توانایی‌هایشان را بسنجند و عزت نفس‌شان را بالا ببرند.
شکست‌هایتان را از کودک مخفی نکنید: کودک باید بداند که همه انسان‌ها اشتباه می کنند. بسیار مهم است که آن‌ها بدانند بزرگ سالان هم بی نقص نیستند و شکست و اشتباه از هر فردی سر می‌زند.
از زدن برچسب‌های منفی اجتناب کنید: اگر کودک‌تان بازی را باخته است، اگر امتحانش را به خوبی پشت سر نگذاشته است و ...، احساس او را درباره موقعیت جویا شوید. ممکن است کودکان سرخورده شوند و به قوت قلب شما نیاز داشته باشند. به آن‌ها اطمینان خاطر بدهید که شکست، لازمه موفقیت‌های بعدی است.
چند توصیه لقمه‌ای به والدین!
در انتها تعدادی از نکات بسیار مهم در ارتباط با کودکان را مطرح می‌کنیم که والدین نباید از آن‌ها غافل شوند.
* همیشه از رفتار کودک انتقاد کنید و خود کودک را زیر سوال نبرید. مثلا بگویید: «تو کار بدی انجام دادی» به جای این‌که بگویید: «تو پسر بدی هستی.»
* از غر زدن، تهدید کردن و رشوه دادن بپرهیزید. کودکان یاد می‌گیرند که غر زدن‌ها را نادیده بگیرند و تهدیدها و رشوه‌های شما به مرور بی‌اثر می‌شوند. به جای این کار، دلیل مجازات شدن کودک و پیامد رفتارش را به او بگویید.
* درباره احساسات‌تان صحبت کنید. طبیعی است که گاهی اوقات عصبانی می‌شوید و کنترل خود را از دست می‌دهید، پس در این شرایط با کودک صحبت کنید، دلیل رفتارتان را بگویید و اگر اشتباه کرده‌اید از او معذرت خواهی کنید.
نویسنده : دکتر ساحل گرامی| روان‌شناس کودک