بزرگنمايي:

آریا بانو - سلامانه: دختر چهار ساله‌ام قبل از خواب یا هنگام تماشای کارتون، به صورت ناخودآگاه موهای سرش را دانه دانه می‌کند، طوری که بعد از 5 دقیقه، دست‌هایش پر از مو می‌شود. آیا راه‌حلی هست، غیر از کوتاه کردن موهایش؟
صدیقه معدنی، کارشناس‌ارشد روان‌شناسی به این پرسش پاسخ می‌دهد؛ این اختلال دوره‌ای است
تریکوتیلومانیا یا اختلال کندن مو که به صورت اجباری و ناخودآگاه تحت تاثیر هیجانات، احساسات منفی و تنش های محیطی بروز می‌کند و ممکن است فرد موی سر، مژه یا ابروی خود را بکند و معمولا با ناخن جویدن در فرد همراه است، ممکن است زمینه وراثتی داشته باشد بنابراین در قدم اول باید سابقه خانواده‌تان بررسی شود. در ضمن،این بیماری وقتی در کودکی شروع می‌شود راحت‌تر و زودتر، درمان خواهد شد. این بیماری دوره‌ای است و ممکن است در نوجوانی و بلوغ دوباره عود کند و باید دیگر اختلالات مثل اضطراب و وسواس نیز توسط روان پزشک بررسی شود.
دخترتان را توبیخ نکنید
توصیه اول من به شما این است که از تمسخر و توبیخ فرزندتان بپرهیزید چون ایجاد تنش، این اختلال را تشدید خواهد کرد. هر زمان این مشکل را دیدید، با آرامش دستان وی را درون دستان خود بگیرید، دخترتان را بغل کنید و با او قرار بگذارید برای ترک این عادت در کنارش باشید تا موفق شود.
عوامل تنش‌زا را بررسی کنید
شناسایی عواملی که این عمل را تشدید می کند یا تخفیف می‌دهد، در برنامه خود قرار دهید، بررسی تغییرات اخیر زندگی کودک مثل به دنیا آمدن فرزند جدید، جابه جایی اتاق کودک و جدا شدنش از والدین و ... . اگر این عامل را پیدا کردید، در قدم بعدی برای مدیریت آن، برنامه ریزی کنید تا آسیب هایش را کاهش دهید.
از فعالیت‌های هنری کمک بگیرید
در کنار پرهیز از دیدن تصاویر و فیلم‌های خشن و بازی‌های رایانه‌ای خشونت‌آمیز، از انجام فعالیت‌های هنری که انگشتان کودک‌تان را درگیر می‌کند مثل خمیربازی و بعضی فعالیت‌های ورزشی کمک بگیرید. در ضمن توصیه می‌شود دستان کودک مبتلا به وسواس کندن مو را ماساژ دهید، به ویژه موقع خواب و انجام فعالیت‌های هنری تا ریشه اصلی این اختلال که استرس است، از بین برود.
بگذارید تا ناخن‌هایش را بلند کند
کمی بلند نگه داشتن ناخن‌ها تا عمل کندن مو برای دخترتان سخت‌تر شود هم به شما توصیه می‌شود. در ضمن تشویق فرزند به این‌که مو برای زیبایی است و خرید شانه و کیف زیبا به انتخاب خود فرزند و همراه کردن این آینه و شانه با وی تا مرتب خود را در آینه ببیند و متوجه شود که مو برای زیبایی است، توصیه می‌شود. در این خصوص از دیگر اقدامات مشابه غافل نشوید. درگیر کردن کودک در فعالیت‌های گروهی با همسالانی که با آنان روابط خوبی دارد هم در ترک این عادت موثر خواهد بود.
از روش معکوس کردن عادت کمک بگیرید
روش معکوس کردن عادت این است که هر وقت فرد می‌خواهد دستان خود را به سمت موهایش برای کندن ببرد، انگشتان خود را مشت یا با زدن چسب به انگشتان، شرایطی را ایجاد کند تا موقع نزدیک شدن دست به مو، هوشیار شود و از این عمل دست بکشد. نکته آخر هم این که توصیه‌های بالارا انجام دهید و میزان کاهش انجام عمل را در کودک بررسی کنید و ببینید کدام رفتار شما این عمل را کاهش می‌دهد و همان را توسعه دهید.
** نکته
در نهایت اینکه توصیه می‌شود نکات و توصیه‌های ذکر شده را مجدانه و با صبوری و مهربانی پیگیری کنید و اگر در مدت محدود مثلا یک ماه نتیجه‌ای نگرفتید، روند درمانی را با یک روان‌پزشک در میان بگذارید.