بزرگنمايي:

آریا بانو - تهران- لایحه حمایت از حقوق کودکان و نوجوانان، با جنبه عمومی دادن به «کودک آزاری» و جرم انگاری در راستای اجباری نمودن گزارش دهی موارد کودک آزاری، نویدبخش شکل گیری نظام دادرسی خاص اطفال بزه دیده خواهد بود.

علی رغم وجود مقرراتی پراکنده در موضوع حمایت از کودکان و نوجوانان در قوانینی همچون قانون مجازات اسلامی، قانون مدنی، قانون حمایت از خانواده، قانون تأمین زنان و کودکان بی سرپرست و قانون تأمین وسائل و امکانات تحصیل اطفال و نوجوانان ایرانی، فشارها و نیازهای اجتماعی به سمت تدوین و تصویب قانونی خاص حرکت کرده که نهایتا در سال جاری لایحه حمایت از کودکان و نوجوانان پس از بررسی و رسیدگی های طولانی و رفع ایرادات شورای نگهبان، به تایید این شورا رسیده و به زودی بعنوان قانون شاهد ابلاغ و لازم الاجرا شدن آن خواهیم بود.
قانون حمایت از حقوق کودک و نوجوان متشکل از 4 فصل است که به صورت کامل، از تعریف کلیات، تشکیلات و جرایم و مجازات‎ها تا تحقیق، رسیدگی و تدابیر حمایتی در آن مطرح شده است.
در این قانون سن 18 سال تمام، مرز میان کودکی و بزرگسالی یاد شده و افراد زیر این سن می‌توانند از حمایت‌های این قانون بهره‌مند شوند.
قانونی که با جنبه عمومی دادن به «کودک آزاری» و جرم انگاری در راستای اجباری نمودن گزارش دهی موارد کودک آزاری، نویدبخش شکل گیری نظام دادرسی خاص اطفال بزه دیده است .
تعیین برخی تکالیف برای حمایت از کودکان و نوجوانان به تفکیک برای قوه قضائیه،‌ نیروی انتظامی، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، سازمان بهزیستی، وزارت کشور، وزارت آموزش و پرورش، وزارت بهداشت و صدا و سیما که صرفاً جنبه توصیه‌ای نداشته و دارای ضمانت اجرای تخلف هستند در کنار پیش بینی ایجاد دفتر قضایی حمایت از کودکان و پیشگیری از بزه‌دیدگی و توجه و شناسایی کودک در معرض خطر از نکات مثبت قانون حمایت ازحقوق کودکان و نوجوانان است.
مکلف شدن قضات و نظارت مراکز نگهداری اطفال و نوجوانان، امکان تجدیدنظر مکرر در آرا و تصمیمات دادگاه و همچنین قابل تجدید نظر بودن تمامی احکامی که در خصوص اطفال و نوجوانان صادر می شود از دستاوردها و نوآوری های صورت گرفته در خصوص حقوق کودکان و نوجوانان است.
در این قانون «کودک‏ آزاری» و «آزار و اذیت کودکان و نوجوانان» مورد توجه قانون گذار قرار گرفته و مجازات هایی برای مواردی همچون صدمه و اذیت و آزار کودکان، شکنجه جسمی و روحی کودکان، نادیده گرفتن عمدی سلامت و بهداشت روانی و جسمی کودکان، ممانعت از تحصیل کودکان، هرگونه خرید و فروش کودکان، بهره‌‏کشی از کودکان، کارگیری کودکان به منظور ارتکاب اعمال خلاف و موارد دیگر مورد توجه و تصویب قرار گرفته است .
ماده 10 لایحه حمایت از حقوق کودکان و نوجوانان به مساله آزار یا سوءاستفاده جنسی از کودک می پردازد و اشاره دارد به این که هرکس نسبت به طفل یا نوجوان مرتکب آزار یا سوءاستفاده جنسی شود، در صورتی که مشمول مجازات حد نباشد با در نظر گرفتن شرایطی مانند وضعیت بزه دیده، شرایط مرتکب و آثار جرم، مجازات می شود و در ادامه این سوءاستفاده را با توجه به تماسی و غیرتماسی بودن، به عنف بودن یا از سوی محارم بودن تقسیم کرده و برای آن مجازات تعیین می کند.
یکی دیگر از مهم ترین موارد این قانون ، حمایت از کودکان و نوجوانان در زمینه تحصیل است، در این خصوص وزارت آموزش و پرورش و سازمان بهزیستی مکلف است درخصوص والدینی که تمکن مالی ندارند و نمی توانند فرزندان خود را به مدرسه بفرستند، ورود کرده و مسئولیت آموزش این کودکان را برعهده بگیرد.
با این حال در کنار همه این نکات مثبت باید دید ایجاد تکالیف جدید برای سازمان‌های متعدد بالاخص سازمان بهزیستی و نهادهای مجری تا چه از پس اجرای آن برخواهند آمد.
حقوقدان و وکیل پایه یک دادگستری