بزرگنمايي:

آریا بانو - سه میلیون آرزوی پدر و مادر شدن معطل توهم
k ٢٩
٥٩
خراسان / سه میلیون زوج در کشور با وجود شوق فرزند آوری، سابقه ناباروری دارند که بسیاری از آنان به دلیل هزینه‌های بالای درمان ناباروری، امیدی به فرزندآوری ندارند. و با توجه به این که جمعیت در حال پیر شدن است اهمیت این شوق برای آینده کشور هم صد چندان میشود. با این حال مجموعه دولت به دلایل مختلف از جمله انقباض بودجه ای از ارائه خدمات بیمه ای به زوج های نابارور سرباز می‌‎زنند و متاسفانه این امر با وجود صراحت قانون مبنی بر حمایت، اما چندان مورد توجه نیست و مسئولان گاهی فقط به ارائه آمارهایی میپردازند که هیچ منبع علمی‌ ای آن را تایید نمیکند.
2نوع ناباروری
در ادبیات رایج کارشناسان دو نوع ناباروری مطرح است. اصطلاح ناباروری اولیه، برای زوج‌هایی است که فرزند ندارند و پس از یک سال بدون پیشگیری، دارای فرزند نمی شوند، اما ناباروری ثانویه درباره زوج‌هایی به کار برده می‌شود که پس از یک یا چند نوبت فرزند آوری پس از یک سال بدون پیشگیری برای باروری، باردار نمی‌شوند.
افزایش سالانه88هزار زوج نابارور
طبق گفته جان بابایی معاون درمان وزیر بهداشت، «حدود سه میلیون زوج ایرانی، سابقه ناباروری اولیه دارند و سالانه حدود 88 هزار زوج نابارور به این تعداد افزوده می‌شوند.» یعنی از هر پنج زوج ایرانی حدود یک زوج ناباروری اولیه دارد که به طور قابل توجهی بالاتر از میانگین جهانی است. درمان سه میلیون زوج نابارور یا بخشی از آن می‌تواند کمک محسوسی به افزایش نرخ باروری کشور کند که بند یک سیاست‌های کلی جمعیت نیز به این موضوع اشاره دارد؛ «ارتقای پویایی، بالندگی و جوانی جمعیت با افزایش نرخ باروری به بیش از سطح جانشینی».
هزینه های درمان چقدر است؟
هم اکنون 84 مرکز ناباروری در کشور وجود دارد که از این تعداد 40 مرکز دولتی و 44 مرکز خصوصی است. این مراکز عمل‌های پیشرفته کمک باروری اعم از IVF و ICSI (میکرو انجکشن) و انواع سونوگرافی‌ها و آزمایش‌های لازم برای پیشبرد درمان را انجام می‌دهند. همچنین هر زوج برای باروری باید به طور میانگین حداقل سه دوره درمانی کمک باروری را طی کنند. حداقل هزینه هر دوره درمانی در مراکز دولتی و خصوصی به ترتیب 6 و 12 میلیون تومان است، در نتیجه کل هزینه‌های هر زوج ایرانی برای باروری در مراکز دولتی و خصوصی به ترتیب حداقل 18 تا 36 میلیون تومان است. تعداد کم متخصصان و مراکز ناباروری نیز موجب هجوم خانواده‌های شهرستانی و روستایی به مراکز استان شده و هزینه‌های رفت‌وآمد و اقامت را به هزینه‌های درمان آن‌ها اضافه کرده است.
تکلیف دولت، پوشش بیمه ای
با در نظر گرفتن هزینه‌های سرسام‌آور درمان ناباروری برای سه میلیون زوج نابارور، طبق بند سوم سیاست‌های کلی جمعیت ابلاغی رهبر انقلاب که به اختصاص تسهیلات به مادران و پوشش بیمه‌ای هزینه‌های زایمان و درمان ناباروری اشاره‌ کرده است، دولت وظیفه دارد هزینه‌های درمانی ناباروران را تحت پوشش بیمه درآورد.
حمایت کمتر از یک سوم هزینه درمان در هر دوره
اگرچه وزارت بهداشت مدعی است 85 درصد از هزینه‌های درمان ناباروری را در همه مراکز دولتی و خصوصی می‌پردازد، اما درد دل زوج‌های نابارور حکایت از واقعیت دیگری دارد: «اکنون دولت در بیمارستان‌های دولتی که دارای امکانات درمان ناباروری هستند از مجموع هزینه‌های شش میلیون تومانی به ازای هر دوره درمانی، تنها 1.7 میلیون تومان از این هزینه را پوشش می‌دهد که کمتر از 30 درصد هزینه یک دوره درمانی است.» این در حالی است که هر زوج برای باروری حداقل به سه دوره درمانی نیاز دارد و دولت این حمایت را برای تنها یک عمل در سال به ازای هر زوج انجام می‌دهد.
زوج ها از درمان عقب نشینی می کنند!
در وضعیت کنونی هزینه‌های بالای درمان ناباروری باعث شده است بسیاری از زوج‌های نابارور هیچ اقدامی برای درمان ناباروری انجام ندهند. بیمه‌های پایه به دلیل تعریف نشدن ناباروری به عنوان یک بیماری در نظام حقوقی‌ خود، هزینه ناباروری را پوشش نمی‌دهند. سال‌ها کارشناسان بر لزوم تعریف ناباروری به عنوان یک بیماری برای تحقق بند سوم سیاست‌های جمعیتی تأکید کرده‌اند. کریمی متخصص ناباروری در این زمینه چنین می‌گوید: هیچ‌کدام از عمل‌های پیشرفته کمک باروری اعم از IVF و ICSI (میکرواینجکشن) و تقریباً هیچ‌کدام از داروها، آزمایش‌ها و سونوگرافی‌های لازم برای درمان ناباروری موردحمایت هزینه‌ای بیمه‌های درمانی نیستند. تنها حمایتی که دولت برای زوج‌های نابارور تدارک دیده است این است که در بیمارستان‌های دولتی دارای امکانات درمان ناباروری برای تنها یک عمل در سالِ هر زوج از مجموع هزینه‌های شش میلیون تومان به ازای هر دوره درمانی تنها 1.7 میلیون تومان در قالب طرح تحول سلامت به هزینه‌های زوج‌ها کمک می‌شود که کمتر از 30 درصد هزینه یک دوره درمانی است.
گفت وگو
عضو کمیسیون بهداشت: دولت به بیمه ها پول نمی دهد
محمد اکبری- برای پیگیری این موضوع به سراغ دونماینده مجلس رفتیم. شهریاری عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس دراین باره به خراسان اظهارکرد: دولت به بیمه ها پول نمی دهد بنابراین مشکلی که در این زمینه دیده می شود کمبود منابع مالی است.دولت باید منابع مالی بیمه ها را تامین کند تا آن ها به بیماران خدمات مالی ارائه کنند وقتی این چرخه از سوی دولت قطع می شود چنین مشکلی پیش می آید.
دولت موظف است 80درصد هزینه ها را پرداخت کند
از سویی دیگرو در شرایطی که هم متقاضیان و هم متخصصان از نبود حمایت ها می گویند، امینی فر سخنگوی کمیسیون بهداشت در این باره می گوید: سیاست کمک به زوج های نابارور از استراتژی های مهم نظام سلامت کشور است که براساس آن برای زوج ها تسهیلاتی در نظر گرفته شده است و باید تا حدود 80 درصد تعرفه های آن پرداخت شود.وی گفت: در تمام استان ها دانشگاه های علوم پزشکی نیازهای مراکز خدمات درمان ناباروری را تامین می کنند همچنین با توجه به توانمندی خوب مراکز خصوصی بیماران به این مراکز مراجعه می کنند و دولت موظف است 80 درصد تعرفه آن را پرداخت کند که این موضوع هم در حال انجام است و مشکلی در این زمینه وجود ندارد.