بزرگنمايي:

آریا بانو -
«سیا‌ ساکتی» آپدیت می‌شود 5
٣٥٢
٠
جام جم / پخش سری جدید سیاساکتی از خردادماه و اوایل سال شروع شده و مدتی است به گفته تقدسی از مرداد حجم پخش بیشتر شده است. البته او می‌گوید منظور از افزایش پخش به نسبت همان اوایل سال است، چون زمانی شاید هفته‌ای 200 بار از شبکه‌های مختلف پخش می‌شد، اما این سری 10 بار که پخش می‌شود می‌گوییم، میزان آن افزایش پیدا کرده است.
«داداش سیا دوباره ضایع شد!» این جمله را یادتان هست؟ تکه معروف پویانمایی سیا‌ساکتی که نزدیک به 20 سال از عمرش می‌گذرد و پخش آن کم و بیش از شبکه‌های مختلف ادامه دارد. شروع این ماجرا به گفته مدیرعامل موسسه انیمیشن حور، از سال 76 بود، ولی به صورت جدی این جریان از سال 79 ادامه پیدا کرد.
این شروع نیز آن‌موقع داستان خود را داشت چرا که به علت فضای سرگرم‌کننده و طنز موجود در این مجموعه، کنار آمدن راهور و فضای پلیسی با این جنس از برنامه‌سازی کمی زمان می‌برد. با این حال رفته رفته پخش این پویانمایی‌ها شروع شد و سیا‌ساکتی توانست جای خود را در دل همه باز کند. بعد از آن در سال 82 شاهد اوج این ماجرا بودیم و همان روز‌ها بود که صحبت‌ها و تقدیر رهبری از این مجموعه باعث شد توجه‌ها بیشتر به آن جلب شود.
سیا‌ساکتی تا امروز پنج کارگردان داشته؛ امیرمحمد دهستانی، بهرام عظیمی، ابراهیم ساکتی، اورود پیکان‌فر و شهاب پیچاقیان از کسانی‌اند که تا امروز سیا‌ساکتی را هدایت کرده‌اند. این روز‌ها هم مجددا ابراهیم ساکتی که در همه این سال‌ها کم وبیش با مجموعه همراه بوده، سکان را به دست گرفته و آن را پیش می‌برد. او همانطور که از فامیلی‌اش هم پیداست، پدر سیا محسوب می‌شود و در این گزارش هم از حس پدر پسری می‌گوید که همچنان ادامه دارد. در کنار همه این‌ها نمی‌شود از صدا و لحن معروف سیا‌ساکتی بگذریم، اتفاقی که این روز‌ها بعد از فوت مرحوم حسین باغی، ابراهیم شفیعی آن را به عهده گرفته است. اگر شما هم از طرفداران این پویانمایی هستید، می‌توانید به ادامه گزارش امروز ما سری بزنید.
این داستان ادامه دارد

هر سال حدود 20 قسمت از این مجموعه ساخته می‌شود و امسال هم 6 قسمت از آن آماده شده ا ست. به گفته رضا تقدسی، مدیرعامل موسسه حور، عمده پخش این مجموعه به بحث هزینه‌های پخشی برمی گردد که راهور از تلویزیون طلب می‌کند، صحبتی که سردار هادیان فر عنوان کرده است. خیلی‌ها می‌گویند پخش این قسمت‌ها را در فضای مجازی ادامه دهید و تلویزیون بیننده ندارد، اما تقدسی معتقد است که این طور نیست و گستردگی تلویزیون را هیچ جای دیگر ندارد.
او می‌گوید که در مقطعی سیا ساکتی جزو تبلیغات به روی آنتن نمی‌رفت و هر شبکه در کنداکتور آن را داشت، اما زمانی که در باکس تبلیغات قرار داده می‌شود، ماجرا فرق می‌کند و پخش آن مشمول هزینه‌هایی می‌شود که در این حوزه وجود دارد و گویا برای راهبر سنگین تمام می‌شود.
با این وجود تا الان حدود 500 قسمت از این مجموعه پخش شده است. در سال‌های گذشته تا 35 قسمت هم تولید این پویانمایی پیش می‌رفت و به دلیل مشکلات موجود این عدد به 15 تا 20 قسمت رسیده است. زمان عمده پخش این مجموعه هم برای سفر‌های آخر سال و موج بعدی سفر‌ها یعنی خرداد و تابستان درنظر گرفته شده است. در زمستان هم برای معضلات جاده‌های برفی و... هم بخش‌هایی برنامه ریزی شده که روی آنتن می‌رود.
پخش سری جدید سیاساکتی از خردادماه و اوایل سال شروع شده و مدتی است به گفته تقدسی از مرداد حجم پخش بیشتر شده است. البته او می‌گوید منظور از افزایش پخش به نسبت همان اوایل سال است، چون زمانی شاید هفته‌ای 200 بار از شبکه‌های مختلف پخش می‌شد، اما این سری 10 بار که پخش می‌شود می‌گوییم، میزان آن افزایش پیدا کرده است.
«سیا» نماد مردم است
تقدسی در بخشی از گفت‌وگویی که داشتیم درباره محتوای این مجموعه بیان کرد عمده کار ما نقد فرهنگ رانندگی و پیشنهاد شیوه درست در این زمینه است. کاراکتر سیا هم نماد خیلی از مردم است که بدون بدذاتی، کار‌ها و شیطنت‌هایی می‌کنند که شاید بامزه باشند، اما خطرناک هستند. این اتفاق هم خنده را روی لب‌های مخاطب می‌آورد و هم بدون آن که به کسی بربخورد و مورد تذکر مستقیم قرار بگیرد ممکن است برای لحظاتی به این فکر بیفتند که دیگر آن حرکت را انجام ندهند.
در واقع بدون متهم و محاکمه کردن کسی، به صورت غیر مستقیم پیام‌هایی را منتقل می‌کند که خواسته ناخواسته تأثیرش را می‌گذارد و ما هم از آن جواب گرفتیم.
او درباره سری جدید سیاساکتی افزود: در این سری 6 قسمت تمام شده و تولید بقیه قسمت‌ها ادامه دارد، در طول این جریان هم ما با توجه به اولویت سوژه هر زمان پیش می‌رویم، مثلأ در تابستان موتورسوار‌ها کمتر از کلاه ایمنی استفاده می‌کنند و برای آن تیزر‌هایی را با سیا در نظر گرفتیم. انتخاب این موضوعات هم از طریق آماری انجام می‌گیرد که راهور به ما می‌دهد، آن هم در زمانی که مردم هم آمادگی شنیدن این پیام‌ها را به واسطه برخی اخبار و هشدار‌ها دارند.
تقدسی در پایان با اشاره به نقش تلویزیون در انعکاس این مجموعه گفت: تازمانی که تلویزیون پای کار نیاید و این مجموعه را به خوبی پخش نکند، آن تأثیرگذاری که باید مثل قبل اتفاق نمی‌افتد. ما و راهور به تنهایی دو ضلع یک مثلث هستیم ومهم‌ترین وجه آن تلویزیون است که به هر دلیل آن طور که باید پای کار نیامده است. حال سیاست‌ها در این باره چیست را ما نمی‌دانیم.
با همه این‌ها راهور در بین ادارات و فضا‌های مختلف در حوزه فرهنگی فعالیت‌های قابل توجهی دارد و اگر تلویزیون آن فضایی که باید را در اختیارشان بگذارد، اتفاقات خوبی می‌افتد، مثل همین سیاساکتی که برند این مرکز شده و جادارد که بیشتر به سراغش بیایند. ما سالانه 17 هزار کشته و 200 هزار مصدوم و معلول در تصادفات داریم، به همین دلیل در فرهنگ راهنمایی و رانندگی به کمک و نگاه ویژه‌ای نیاز داریم که امیدواریم به هر ترتیب این اتفاق با سیاست گذاری‌های جدیدی که سازمان در نظر می‌گیرد، رخ دهد.
سیاساکتی خود من است

ابراهیم ساکتی، پدر سیا و کارگردانی که در این سال‌ها رکورددار بیشترین قسمت‌های تولیدی این پویانمایی است، در گفت و گویی که داشتیم صحبت‌هایش را با تولد سیا شروع کرد و گفت: من حدود 20 سال است که درگیر ماجرای سیاساکتی هستم، در این بین زمان‌هایی بوده که دوستانی کارگردانی آن را برای مدتی به عهده گرفته‌اند، اما این همکاری مدت‌هاست که ادامه دارد. با همه این‌ها اتفاقی که افتاده این است که شخصیت سیا به دلیل همین تغییرات، گرفتار دگرگونی و طرز فکر‌های مختلفی شده که حضور مدیران جدید ونظرات هر کدام از آن‌ها این موضوع بیشتر هم شده است.
در ابتدا سیا شخصیت پرخلافی بود که بار همه جرایم راهنمایی و رانندگی به دوش او بود، در این بین اتفاقی که به نظر من به غلط رخ داد این بود که بعضی مدیران به این نتیجه رسیدند که سیا باید تلطیف و کاراکتر مثبت داستان شود تا بخشی از خلاف‌ها به دوش بقیه شخصیت‌ها بیفتد. این در حالی است که هر کدام از ما خلاف‌هایی می‌کنیم، اما لزوما بد و منفی نیستیم، به همین دلیل من بازهم صحبت و تلاش کردم تا همان شخصیت همیشگی سیا که در عین صاف و سادگی خلاف هم می‌کند، برگردد.
او ادامه داد: اصلا می‌دانید، سیاساکتی یک جور‌هایی آیینه‌ای از زندگی من و تلاطم‌هایی است که آن را پشت سرگذاشتم. در واقع هر کارگردان و نویسنده‌ای حتی در بخشی از کارش، شخصیتش را منعکس می‌کند و کار‌هایی که آن کاراکتر خیالی می‌کند، جدا از رفتار و کردار خود نویسنده نیست.
نسخه به روزرسانی شده

در همه این سال‌ها همانطور که دیده اید، سیا هر سال با من و شما بزرگ شده و از شرایط روز جانمانده است. موضوعی که ساکتی هم درباره اش می‌گوید: همان‌طور که ما با گذشت زمان تغییر می‌کنیم، در مورد شخصیت سیا هم باید این اتفاق می‌افتاد، امروز در سری‌های جدید من تلاش کردم تا این به روز شدن را در فضا‌های مختلف از طرز فکر او گرفته تا اتفاقاتی که در جامعه می‌افتد را داشته باشیم.
همانطور که خیلی از کسانی که او را دیده‌اند اگر 10 ساله بودند امروز 30 ساله‌اند و باید همچنان با آن‌ها همراه شد. همچنین لازم بود تا کاری کنیم که بچه‌های امروز هم باز بتوانند با آن همراه شوند. از همه مهمتر هم برای من این بود که دیدگاه نقادانه و نگاهی که به جامعه داریم را به صورت شفاف انعکاس دهیم تا مردم بتوانند خودشان را در کار‌ها ببینند و به آن نزدیک‌تر شوند.
ساکتی با اشاره به تغییر شیوه پخش این مجموعه اضافه کرد: زمانی این کار‌ها خیلی رونق گرفت که ما سفارش‌های زیادی داشتیم؛ باتمام توان آن‌ها را تولید می‌کردیم و پخش آن‌ها هم با قدرت ادامه داشت، اما در ادامه به علت اختلاف نظر‌هایی که مدیران ما در تلویزیون و نیروی انتظامی با یکدیگر داشتند، باعث شد تا حجم پخش آن از این رسانه خیلی کم شود. این جا مردم گناهی ندارند و آن‌ها همیشه تشنه برنامه‌های جذاب اند، ولی نقشی در این که باعث پخش بیشتر یک برنامه شوند، ندارند.
این موضوع هم به آسیب شناسی مفصلی نیاز دارد که چرا با وجود بازخورد‌هایی که حداقل خود من در صفحه شخصیم می‌بینم، به علت وضعیت بودجه راهور یا سیاستگذاری سازمان دیگر مدیران هم تشنه و خواهان ساخت این برنامه‌ها نیستند. ما نمی‌توانیم بدون پشتیبانی کار تولید کنیم و باید این تقاضا که قدیم‌ها خیلی بیشتر بود، وجود داشته باشد. دلیلش هم این است که من 20 سال است در این کار ماندم و آن را ادامه دادم، اما مدیری نداریم که 20 سال یک جا بماند و تغییر سیاستگذاری‌ها مدام ادامه دارد.
پدر و پسری

در ادامه بازهم صحبت از رابطه پدر پسری سیاساکتی با ابراهیم ساکتی شد، موضوعی که او درباره اش گفت: سیا و شخصیت او عملا کار‌هایی را انجام می‌دهد که آن ابراهیم ساکتی 20 سال پیش و امروز می‌کند. هر کدام از ما یک آدم واقعی هستیم که وقتی دست به قلم می‌شویم باید به مردم دروغ نگوییم و هر کدام از اتفاقاتی که پشت سرگذاشتیم را به صورت دراماتیزه شده ارائه دهیم. این جا هم یکسری از داستان‌ها برای خودم است و بعضی از شخصیت‌های آن هم از دوستان و اقوام من اند.
سیا هم با توجه به بیش از 300 اپیزودی که با آن همراه بودم واقعا مثل پسرم است، البته که کارگردان‌های دیگری هم در زمان‌های مختلف با او همراه شدند و آن‌ها هم واقعا سیا را دوست داشتند. با این حال سیاساکتی یک جور‌هایی امضای من است و در آن سعی کردم تا حتی به جای بعضی از شخصیت‌ها حرف بزنم، مثل صدای مادر سیا که خود من هستم. حتی شماره ماشین سیا، برای خودروی خود من است.
اما این که چه شد سیا و دوستانش ماندگار شدند و برای خودشان اسم و رسمی به هم زدند، موضوع دیگری بود که ساکتی در پاسخ به آن بیان کرد: همانطور که قبل‌تر هم گفته شد، من سعی کردم در همه این قسمت‌ها ادا در نیاورم و شعار ندهم. در واقع تلاشم این بود تا وجوه مختلف مردم را ببینیم. در این بین گاهی به خاطر ترس و نگرانی که از مدیران وجود دارد، برخی هنرمندان شخصیتی را به عنوان قهرمان خلق می‌کنند که خیلی مثبت است و فکر می‌کنند که به دل همه می‌نشیند، اما قهرمان و اسطوره کسی است که با اتفاقات خوب و بد روبه رو می‌شود و نوع برخورد اوست که این قضیه را تعیین می‌کند.
ما هم با نگاه طنز این رویه را در پیش گرفتیم و در طول آن با سیا مثل آدم‌های روزگارمان پیش رفتیم، شخصیتی که اول موتور سوار بوده بعد پول جمع می‌کند ماشین می‌خرد و امروز در تاکسی تلفنی کار می‌کند. در حرف‌های او حتی صحبت از دلار و اتفاقات روز هم می‌شود و همه این‌ها باعث جذابیت او شده است.
ساکتی درباره پایان داستان سیا می‌گوید: با جایگاهی که سیا امروز دارد، فکر می‌کنم که این شخصیت نامیراست و جذابیت خود را پیش مردم دارد. به همین دلیل من سعیم این است تا پایان ناراحت کننده‌ای برایش نگذارم تا او همچنان با مردم زندگی کند. شخصیت پست مدرنی که مثل خیلی از کاراکتر‌های دیروز و امروز ماندگار می‌شود.
او در آخر هم از حال بد حوزه پویانمایی گفت و یادآور شد: این خیلی ناراحت کننده است که باید بگویم گاهی اوضاع یک میوه فروش از کسی که سال‌هاست در این حوزه مشغول است و مثل من به نوعی 25 سال در این فضا کار کرده، بهتر است. حتی درآمد چنین فردی از کسی که کنار ناصر خسرو روسری می‌فروشد، کمتر است.
می‌خواستم سیا را از نو بسازم
ابراهیم شفیعی که صداپیشگی سیا را به عهده دارد درباره این تجربه می‌گوید: قبل از من مرحوم حسین باغی این نقش را به عهده داشتند و بعد هم من برای آن انتخاب شدم. شخصیت سیا به خودی خود جذاب و دوست داشتنی است و در کنار این تیم تولید این مجموعه هم از آن گروه‌هایی است که آدم را دلگرم می‌کند.
او ادامه داد: تکیه کلام‌های سیاساکتی هم از آن بخش‌هایی است که آن را خواستنی‌تر می‌کند، مثل «داداش سیا باز ضایع شد»، همه این‌ها دست به دست هم داده است تا مخاطب هم به آن نزدیک شود و تاثیری که جالب توجه است را در جامعه بگذارد.
شفیعی در آخر هم گفت: این مجموعه جزو تولیداتی است که تأثیرش را در بلندمدت گذاشته و در همه این سال‌ها مردم را با خود همراه کرده است. برای من هم افتخاری است که در این پروژه حضور داشتم و قدمی در این مسیر برداشتم. برای من هم سخت بود که بعد از مرحوم باغی صداپیشگی این کاراکتر را ادامه دهم و زمان زیادی گذشت تا تیپی که مختص به خودم بود را شکل دهم.