بزرگنمايي:

آریا بانو - سلامانه: عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: خفگی زایمانی، نارس بودن جنین، خونریزی و زایمانهای سخت، عوامل دارویی و تاخیر رشد داخل رحمی از عوامل کم توانی ذهنی حین تولد است و این عوامل باعث ایجاد حدود 10 تا 20 درصد از موارد عقب ماندگی ذهنی می شوند.
به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، فرزاد اشرافی افزود: عقب مانده ذهنی به فردی گفته می شود که فعالیت های ذهنی او در حد قابل ملاحظه ای کاهش یافته، ضریب هوشی کمتر از 70 داشته باشد، در قدرت تطبیق وی با محیط زندگی اختلال چشمگیری وجود داشته و در یادگیری و توانایی انجام مسئولیتهای شخصی واجتماعی وی با اشکال مواجه باشد.
وی اظهار داشت: مجموعه این مشکلات در طی دوران رشد و نمو عصبی بروز می کند و بیماران دارای بهره هوشی 69-50 را جزو موارد خفیف (آموزش پذیر)، 49-35 را متوسط (تربیت پذیر)، 20-34 را شدید و کمتر از 20 را عمیق یا پیشرفته طبقه بندی می کنند.
وی با بیان اینکه در اکثر بررسی ها، تست ضریب هوشی برای تایید کم توانی و میزان شدت آن به کار می رود، توضیح داد: عواملی که ممکن است باعث عقب ماندگی عقلی شوند به سه گروه قبل از تولد، حین تولد و پس از تولد تقسیم می شوند.
این متخصص مغز و اعصاب درباره سندروم داون گفت: شایعترین ناهنجاری کروموزومی که با کم توانی ذهنی همراه است که احتمال تکرار آن در حاملگی های بعدی یک تا دو درصد است و به نظر می رسد با سن مادر ارتباط داشته باشد و بروز این سندرم در مادران سنین کمتر از 20 سال و بالاتر از 35 سال بیشتر از سایر افراد است.
اشرافی درباره انواع علل کم توانی های قبل از تولد اظهار داشت: اختلالات متابولیکی مادر از قبیل دیابت، کم کاری تیرویید، عوامل دارویی و تابش اشعه بخصوص در هفته های پنج تا هجدهم حاملگی و اختلالات متابولیکی ارثی مانند فنیل کتونوری، مصرف الکل و مواد مخدر از علل دیگر ایجاد عقب ماندگی های قبل از زایمانی هستند.
وی با بیان عوامل ایجاد کم توانی ذهنی پس از تولد، افزود: این عوامل شامل ناهنجاری و نقص ساختمانی مغز، بسته شدن زودرس شکاف بین استخوانهای جمجمه، نقص متابولیکی مادرزادی، اختلال اسیدهای آمینه مانند فنیلکتونوری، اختلال اسیدهای ارگانیک، کم کاری تیرویید، افت قند خون، عفونت های باکتریایی و ویروسی، حوادث، ضربه ها و مسمومیتها به خصوص در سنین زیر پنج سال و اختلال در امر مراقبت از کودک، محرومیتهای محیطی، اجتماعی و عاطفی و سوء تغذیه می شود.
علل بروز 12 تا 65 درصد از کم توانی های ذهنی ناشناخته است
اشرافی ادامه داد: با توجه به توسعه اقدامات تشخیصی در بررسی های مختلف، برای 12 تا 65 درصد موارد عقب ماندگی ذهنی علت مشخصی یافت نشده و به عنوان نامشخص طبقه بندی می شوند.
این متخصص یادآور شد: از جمله بیماری های همراه با کم توانی های ذهنی که در شایعترین حالت در موارد شدید و بسیار شدید عقب ماندگی ذهنی دیده می‌شود، ناتوانایی‌های حسی، حرکتی و صرع است.
اشرافی با بیان اینکه فقط یک سوم این افراد تحرک دارند و یک چهارم به دیگران وابسته هستند، گفت: مشکلات شنوایی و بینایی مانع دیگری برای توانایی شناختی است.