بزرگنمايي:

آریا بانو -
خبرگزاری آریا- اعتیاد و گرایش به مصرف مواد مخدر از مهمترین عوامل آسیب های اجتماعی است و امنیت و آرامش جامعه را مستقیما تحت تاثیر قرار می دهد.
به گزارش خبرگزاری آریا،از مهمترین عوامل آسیب های اجتماعی، اعتیاد و گرایش به مصرف مواد مخدر است که امنیت و آرامش جامعه را مستقیما تحت تاثیر قرار می دهد.
سردار منتظر المهدی معاون ستاد مبارزه با مواد مخدر در این باره با بیان اینکه 27 میلیون مصرف کننده مواد مخدر در دنیا وجود دارد ، می گوید: از هر 3 نفر سیگاری در جوانان یک نفر معتاد شده است و در معتادین سالی یک میلیون سلول مغزی سالم دود می شود و از بین می رود.معتادین متجاهر سالی 375 بزه متجاهرانه انجام می دهند.
وی با اشاره به این مطلب که سوء مصرف مواد به 5 هزار سال قبل از میلاد مسیح یر میگردد و در آن زمان برای تسکین دردها از مواد مخدر استفاده می شد گفت:اما در حال حاضر از این ماده افیونی برای رفع خلاءهای عاطفی استفاده می‌شود و خطر آن از کارخانه‌های ساخت سلاح‌های بیولوژیکی و میکروبی زیادتر است و چنان سود اقتصادی در این کار نهفته است که سوداگران دست از خرید و فروش آن بر نخواهند داشت.
منتظرالمهدی گفت:در سال گذشته میلادی 9 هزار تن انواع موادمخدر در افغانستان تولید شده بود ضمن اینکه ما فقط در سال گذشته 17 شهید در امر مبارزه با مواد مخدر دادیم و 70 درصد کشفیات ما در شهرهای شرقی کشور بوده است.
سردار منتظر المهدی معاون ستاد مبارزه با مواد مخدر با بیان اینکه باید زمان برای کارها و طرح‌هایمان مشخص کنیم، می گوید:همه ما میدانیم که جرم و کج روی، آرامش، آسایش و ایمنی شهروندان را دستخوش تغییرات می کند.
وی افزود:به گفته محققان و اندیشمندان، توجه به آسیب های اجتماعی از نان شب هم واجب تر است با همین رویکرد با ورود به هزاره سوم ادبیات سخت به ادبیات نرم تغییر کرد لذا امروز باید همگان برای ایجاد امنیت در جامعه به میدان بیایند و این مهم صرفاً دولت محور و پلیس محور نیست و 70 درصد آن مردم محور است.
استرس، عامل 80 درصد بیماری‌های سایکوسوماتیک
از طرفی دکتر تقی ابوطالبی عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان با اشاره به اهمیت سلامت روان در افراد به‌منظور پیشگیری از سوء مصرف مواد مخدر می گوید:برآوردی که سازمان بهداشت جهانی در بحث سلامت روان انجام داده است، نشان می‌دهد 75 تا 80 درصد عامل بیماری‌های سایکوسوماتیک و بیماری‌های جسم و روان از استرس و اضطراب می‌باشد.کسانی که درگیر استرس و اضطراب هستند در خیلی موارد برای پاسخگویی به نیازشان به دو موقعیت کلی پناه می‌برند؛ اولی موقعیت‌های امن روانی است که شامل خانواده یا جایگزین‌های مثبت مثل کار، ورزش یا تفریح و دوستی‌های موثر و مطالعات و سبک زندگی شایسته می‌باشد و دومی پناه بردن به موقعیت‌های ناامن است، افرادی هم که به این موقعیت‌ها پناه می‌برند معمولاً به دنبال میانبرهایی برای رسیدن به آرامش هستند، این میانبرها ممکن است دوستان ناباب، ارتباطات نامعقول و نامشروع یا پناه آوردن به موادمخدر سنتی و صنعتی باشد.در اینجا است که بحث توانمندسازی و پیشگیری و سلامت روان مطرح می‌شود تا فرد با افزایش دانش و گسترش نگرش بتواند از شکاف‌های ایجاد شده در زندگی فاصله بگیرد.
فرد از کودکی در برابر آسیب‌ها واکسینه شود
این متخصص روانشناسی با تاکید بر رابطه مستقیم بین اعتیاد و سلامت روان در جامعه گفت:هر کس دارای سلامت روان باشد؛ قطعاً از آسیب‌پذیری‌ کمتری در مقابله با موقعیت‌های خاص مثل تمایل به مصرف مواد مخدر برخوردار خواهد بود.
ابوطالبی با بیان اینکه اگر فرد از کودکی برابر آسیب‌ها واکسینه شود حتی اگر در معرض آسیب هم قرار گیرد آسیب کمتری خواهد دید، گفت: مدرسه نیز وظیفه اصلی آموزش را به عهده دارد حتی اگر رفتار کودکی اشتباه بود مدرسه وظیفه دارد برای تغییر ساختار رفتاری وی کمک کند تا رشد در همه ابعاد جسمانی، عقلانی، روانی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی، اعتقادی، فرهنگی، زیبایی شناختی و.. اتفاق بیفتد تا با شناسایی و حذف عوامل زمینه‌ساز به مصرف مواد مخدر جامعه‌ای پویا و بدور از مواد مخدر داشته باشیم.
مصون نگه‌داشتن اعضای خانواده از مواد مخدر
از سوی دیگر دکتر گنجى جامعه‌شناس اجتماعی می گوید:خانواده‌ها با دادن مهارت‌های رفتاری و تقویت شخصیت هر فرد در جهت مصون نگه‌داشتن اعضای خانواده خود از آسیب‌های اجتماعی بالاخص مواد مخدر تلاش کنند.وی درباره لزوم ارائه برنامه‌های پیشگیری از سوءمصرف مواد مخدر در سنین پایین گفت: افراد معمولاً در سنین پایین آموزش‌پذیرى بیشترى دارند، وقتی افراد مرز سنی ٣٠-٤٠-٥٠ سالگى را رد کرده باشند داراى شخصیت با ثباتى می‌شوند و در آموزش‌پذیرى ضعیف می‌شوند.
این جامعه‌شناس اجتماعی افزود:بهترین سن برای آموزش‌پذیرى معمولاً دو و سه سال قبل از بلوغ می‌باشد که افراد بیشترین آموزش‌پذیرى را دارند.
گنجی ادامه داد: در مورد آسیب‌های اجتماعی چون اعتیاد و موادمخدر باید قبل از بلوغ و تا سن ٢٤-٢٥ سالگى آموزش‌ها و آگاهی‌بخشی‌ها به نوجوانان و جوانان داده شود تا این آموزش‌ها مثمرثمر واقع شود.
پدرها باید دختران خود را بغل بگیرند و به حرفهایشان گوش گنند
منتظرالمهدی معاون ستاد مبارزه با مواد مخدر با بیان اینکه امروز 70 درصد وقت کودکان با دوستانش سپری می‌شود تاکید می کند که طرح «نماد» در اینجا می تواند به کار بیاید.یکی از کارهای ستاد مبارزه با مواد مخدر و سردار مؤمنی دبیرکل ستاد که پیگیر امورات هستند و آن پیشگیری از وقوع آسیب های اجتماعی است.
او معتقد است که ما باید در مدرسه کاری کنیم دانش آموزان توانمند و تاب آور شوند به مثال نهالی که در طوفان خم می شود اما نمی‌شکند و مربیان در حوزه تاب آوری نقش بسزایی دارند.ما باید کاری کنیم که EQ بچه ها بالا برود، باید بتوانیم کاری کنیم که هیجان را بشناسیم و در مرحله بعدی آن را کنترل کنیم و باید کاری کنیم که فرزندانمان هیجانات طرف مقابل را بشناسند و آن را کنترل کنند، پس باید به آنها آموزش بدهیم.
به گفته سردار منتظر المهدی تمامی قصه‌ها در بخش آمیگدال مغز ما است یعنی محیط آموزش و شرایط آموزش مهم است، اگر میخواهید بچه خود را نصیحت کنید حتماً بعد از بردن او به پارک یا شهربازی این کار را انجام دهید.
معاون ستاد مبارزه با مواد مخدر می گوید:فلسفه اعتیاد چیست؟ قصه دوپامین مغز است که نشاط، شادابی و انگیزش مغز را بالا می‌برد.جوانان دنبال شادی های سریع الدسترس هستند.جوان ما برای این کار گل، پانامیس، حشیش یا الکل مصرف می‌کند چون دوپامین مغز را بالا ببرد و اُکسیتوسین پخش کند.
متأسفانه شاهد این هستیم که در برخی آرایشگاه‌های زنانه و باشگاه ها برای آلرت کردن مغز پیشنهاد مصرف مواد مخدر (شیشه) را می‌دهند؛ دوپامین مانند پیک موتوری است، بار میزند می‌رود و در یک جا آن را تحویل می دهد.
سردار منتظر المهدی با تأکید بر اینکه بغل درمانی خیلی مهم است، می گوید:پدر باید دختربچه خود را بغل کند، پدرها باید دختران خود را بغل بگیرند و در زمان حرف زدن آنان، به حرفشان توجه کنند و چشم در چشم به حرف‌هایشان گوش دهند.
به گفته وی ما 2 میلیون و 800 هزار نفر معتاد داریم و دقیقا 2 میلیون و 800 هزار نفر هم حافظ و قاری قرآن کریم داریم، پس باید با فرزندانمان صحبت کنیم و به صحبت‌های آنها توجه کنیم تا اول خود فرد، بعد خانواده و در آخر جامعه متضرر نشود.
لزوم توانمندسازی از کودکی
براساس آخرین آمار شیوع‌شناسی مواد مخدر کشور در سال 96 بالغ بر 5.4 درصد افراد 15 تا 64 سال در معرض تهدید مواد مخدر هستند .
بیش از 2 میلیون و 802 هزار نفر در کشور مواد مخدر مصرف می‌کنند که یک میلیون و 600 هزار نفر غیرمستقیم مواد مخدر مصرف می‌کنند.بیش از 80 درصد مصرف در مشاغل کارگری است و متأسفانه آمار زنان معتاد رو به افزایش است و 156 هزار نفر زن معتاد در کشور داریم.
ابوطالبی متخصص روانشناسی و عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان با تاکید بر رابطه مستقیم بین اعتیاد و سلامت روان در جامعه معتقد است که هر کس دارای سلامت روان باشد؛ قطعاً از آسیب‌پذیری‌ کمتری در مقابله با موقعیت‌های خاص مثل تمایل به مصرف مواد مخدر برخوردار خواهد بود؛ لذا ضروری است آموزش‌ها در بحث توانمندسازی برای مردم جامعه که بزرگترین سرمایه‌های اجتماعی هستند از کودکی و در خانواده شروع شود.
اما نکته مهمی که در این روز ها مطرح است این است که معاون ستاد مبارزه با موادمخدر اینگونه می گوید: امروزه با تغییر در سبک زندگی با پدیده پدران غایب مواجه هستیم که این پدران برای در آوردن نان حلال مجبور به کار کردن در چند شیفت هستند. چاره ای نداریم جز اینکه مادران توانمند و عزتمند کمبود پدر در خانواده را جبران کنند البته خلاء پدران هیچ زمانی پر نمی‌شود.